Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdziałdrugi:Preludium:Bałkany
1912–1913
Latem1914rokuodostatniejwielkiejwojnywEuropie
minęłojużponadczterdzieścilat.Byłtookres
niebywałegorozwojugospodarkiikultury.Długotrwały
pokójsprzyjałbogaceniusię,postępowitechnicznemu
izmianomspołecznym.Międzyfrancuskąklęską
wwojniezPrusamiw1871rokuawybuchemWielkiej
Wojnynaulicacheuropejskichmiastpojawiłysię
tramwaje,podulicamitychwiększych–Londynu,
Paryża,BerlinaczyBudapesztu–metro.Powstawały
nowefabryki,apracującywnichrobotnicystalisię
grupąnatyleliczną,żepolitycyzaczęli
współzawodniczyćoichpoparcie.Mocarstwatoczyły
wprawdziezamorskiekampanie,aleichobecność
wżyciucodziennymEuropejczykaograniczałasię
dolekturyporannychgazet.Spokójirozwójniebyły
wyłącznieudziałemZachodu.Wojnawykraczałatakże
pozahoryzontdoświadczeńzdecydowanejwiększości
mieszkańcówEuropyŚrodkowo-Wschodniej.Jeślijuż
sięnanimpojawiała,byłazzasadyodległa–wczasie
lubwprzestrzeni.Mandżurię,gdzienapoczątku
1905rokudopełniłasięklęskaRosjiwwojnie
zJaponią,dzieliodWarszawyponad8tysięcy
kilometrów.
Tensamokreswhistoriikrajównapołudnie
odDunajutociągwojen,powstań,buntów
iprzewrotów.Nawetjeślipominiemy„zwykłe”
zamachystanuikrólobójstwa,dynamikagwałtownych
zmianbędzieniezwykła.W1876rokuwybuchło
bułgarskiepowstanieprzeciwTurkom,doktórego
przyłączylisiętakżeSerbowieiCzarnogórcy.
Przeobraziłosięwdwuletniąwojnę,kiedynapomoc
niemiłosierniebitym„słowiańskimbraciom”ruszyła
Rosja,aswąbatalięzakończyłapodbramami
Stambułu.Kongresberlińskinienadługouspokoił
sytuację.W1883rokuserbscychłopizwrócilisię
