Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
MimożeEuropauciekałamłodymbałkańskim
państwomszybciej,niżbyływstaniejągonić,ich
krótkahistoriatopasmocywilizacyjnych
iterytorialnychsukcesów.Przyczymkosztytych
ostatnichponosiłoniezmiennieimperiumosmańskie.
Ciągłeupokorzeniazestronysąsiadów
iinterweniującychwichobroniemocarstworazbrak
reformdoprowadziłydobuntuosmańskiejarmii,który
dałpoczątekrewolucjimłodotureckiej.Niebyłtoruch
dysponującystabilnymistrukturamiczyteż
konkretnympolitycznymprogramem,pozaogólną
zgodącodokoniecznościreform.Najpierw
przywróconoliberalnąkonstytucjęz1876roku(raczej
jązresztąwprowadzono,boażdotądniezdążyławejść
wżycie)iwreszciew1909rokuusunięto
arcykonserwatywnegosułtanaAbdülhamidaII.
Początkowomłodzioficerowiestanowiącyzaplecze
rewolucjicieszylisiępoparciemmniejszości
narodowych,zwłaszczaAlbańczyków.Szybkojednak
okazałosię,żenowymspoiwemsłabnącegoimperium
mabyćautorytaryzm.Nowopowstałepartie
iorganizacjepolitycznezostałyzdelegalizowane.
Oburzeniebyłonajwiększetam,gdzierewolucja
wyzwoliłanajwiększąenergięspołeczną–wAlbanii.
OpozycjaAlbańczykówprzerodziłasięwpowstanie
przeciwuciskowipodatkowemuipolitycecentralizacji.
Armianiebyławstaniegostłumić.Terenjestgórzysty,
ludnośćwojownicza,Czarnogórcypocichudostarczali
powstańcombroń.Najniebezpieczniejszedla
osmańskichrządówbyłojednakcośinnego.Ażdotąd
towłaśniemuzułmańscyAlbańczycytradycyjnie
dostarczalitureckiejarmiinajwiększy,oboketnicznych
TurkówiKurdów,kontyngent,wielurobiłowwojsku
błyskotliwekariery.Jeszczewczasiewojenbałkańskich
albańskimpochodzeniemlegitymowaćsiębędziekilku
dowódcówtureckicharmiiikorpusów.Wybuch
albańskiegonacjonalizmuoznaczał,żesytuacjatajuż
długoniepotrwa.TymczasempozycjaPortysłabła
zkażdymmiesiącem.Jakgdybybrakowałoproblemów
