Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
zajmowaliPolacy,apoIIwojnieświatowejżołnierzeArmii
Czerwonej,którzydostalisiędoniewoliiprzeżyliwojnę
wobozachjenieckich,takżeci,którzychoćbyzetknęlisię
zżołnierzamizachodnichaliantów–listajestzresztątak
długa,żeniesposóbjejskompletować.
Swójideał–kulminacjęterroru–osiągatotalitaryzm,
tworząc
systemobozówkoncentracyjnych
.Wydająsię
oneczystymszaleństwem,ponieważniemożnawskazać
żadnychpraktycznychmotywów,któreuzasadniałybyich
istnienie14.Sąlaboratoriami,wktórychdokonujesię
weryfikacjitezy,że„wszystkojestmożliwe”,wktórych
przemieniasięludziwbezwolne,rządzoneodruchami
przedmioty.Istotatotalitaryzmu,którąobjawiaświat
obozówzagłady,torozciągniętywczasieproces
umierania.Pierwszymkrokiemjest
zabicieosoby
prawnej
–pozbawieniepewnejkategoriiludzipraw
obywatelskich;obózkoncentracyjnyznajdujesiębowiem
pozanormalnymsystememkarnym.Różnicamiędzy
zwykłymkryminalistą,któryskazanyjestprawomocnym
wyrokiem,alenadalpodlegaochronieprawnej,
awyzutymzwszelkichprawwięźniemkacetujest
przepastna.
Następnyetapto
zabiciewczłowiekuistoty
moralnej
.Woboziekoncentracyjnymodebranazostaje
szansaschronieniasięwewnętrzuwłasnegosumienia,
atymsamympodważonamożliwośćświadectwa
imęczeństwa.TezaArendtwydawaćsięmoże
napierwszyrzutokazaskakującadlaPolaków,którzy
pamiętająoczynieojcaMaksymilianaKolbego.Jego
męczeństwobyłojednakraczejprzyjętym
izaakceptowanymdarem,którymiałcharakterwyjątku
iwykraczałpozalogikęobowiązującąwobozie.Nie
chodzitutylkoowewnętrznąpostawęsamegoKolbego,
leczrównieżozewnętrzneokoliczności–odecyzjęSS-
mana,któryzgodziłsięnazamianęwięźniów.Normalna
sytuacjawoboziekoncentracyjnymwyklucza
męczeństwo.Normalnasytuacjawkacecietoraczejtaka,
kiedynaprzykładmatcekażesięwybierać,którezjej
dziecimazostaćzabite,apróbauniknięciategowyboru