Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Koncepcjarefleksyjnejpraktyki
25
DonaldSchön,jakotwórcarozważańnadrefleksjąwpraktyce,nazywajeod-
powiednio:nrefleksjąwdziałaniu”inrefleksjąnaddziałaniem”43.
KsiążkaDonaldaSchönapt.Refleksyjnypraktykopublikowanaw1983
roku,stałasięprawdziwymprzełomemwkształceniuprzyszłychnauczycieli.
DonaldSchὄnwprowadziłdoliteraturypedagogicznejpojęciereflectivepra-
ctitioner-refleksyjnypraktyk.WEncyklopediiPedagogicznejXXIwieku
refleksyjnypraktyktowedługWandyWoronowicz:nczłowiekwykorzystu-
jącyrefleksję(głębokinamysł)nadwłasnym,praktycznymdoświadczeniem
doosiągnięciamistrzostwawwykonywanym(nietylkonauczycielskim)
zawodzie”44.Termintenpowstałdziękipołączeniuzawodowegodoświadcze-
niazmyśleniemkrytycznym.DonaldSchöngłosi,iżwłaśnieprofesjonalista
wkrytycznysposóbkorzystazwiedzyteoretycznej.Refleksyjnypraktykko-
rzystazwiedzy,którawypływazdoświadczeń,atezkoleibudowanesąna
skutekwykonywaniakonkretnejczynności.Wswojejpracy,odwołującsiędo
swegodoświadczenia,wciążjesprawdza,inadajemunowychsensów.Dla
nauczycielaoznaczatonamysłnadzwiązkiempoznanejteoriizpraktycznym
działaniem.Refleksjawdziałaniutorodzajeksperymentowania.Występu-
jepodczasaktywności.Jejcelemstajesięzmianasytuacji,którazaistniała.
Refleksyjnypraktykabyzrozumiećtęsytuację,wykonujedziałanie,wprowa-
dzazmianę-copowodujezwiększeniesięświadomościdanejsytuacji.Ten
processtajesięrefleksyjnąspiralą,pewnymciągiemrozumienia-działania.
Refleksjapodziałaniujestspojrzeniemkrytycznymnadziałanie,gdysięono
zakończy45.DonaldSchönjakopierwszyzaznaczył,żesukceswdziałaniach
profesjonalistyzależnyjestodsamoświadomości.BogusławaD.Gołębniak
pisze,iż:n[…]osukcesieprofesjonalistówdecydujedziśstaływzrostichsa-
moświadomościwzakresierefleksjidotyczącejichdziałaniaiumiejętności
podtrzymywaniakonwersacjizbieżącąsytuacją”46.
DonaldSchönwswejkoncepcjipróbujeprzezwyciężyćdwaskrajnestano-
wiska,któredotycząrolipraktykiiteoriiwprofesjonalnymkształceniu.Sta-
nowiskopierwsze,przezDonaldaSchönazwanentradycyjnąepistemologią”,
jakpiszeHenrykaKwiatkowska,nsprowadzapraktykędowdrożeniateorii”47.
DonaldSchönprzeciwstawiasiętemu,jakobyrefleksjaoznaczałastosowa-
nieteoriiwdziałaniupraktycznym.Nauczycielprofesjonalistawciążuczy
43Por.B.D.Gołębniak(red.),Uczeniesięmetodąprojektów,Warszawa2002,s.16.
44W.Woronowicz,Refleksyjnypraktyk,w:EncyklopediapedagogicznaXXIwieku,
T.Pilch(red.),Warszawa2012,tomV,s.72.
45Por.M.Chrost,Refleksyjnośćwwychowaniu,s.138.
46B.D.Gołębniak,Zmianyedukacjinauczycieli.Wiedza–biegłość–refleksyjność,
s.92.
47H.Kwiatkowska,Pedeutologia,s.66.
