Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
rozwojowychwspomaganegoorazznajomośćspołeczno-biograficznegokon-
tekstujegofunkcjonowania.„Pomagającymusirozumiećszczególneokolicz-
nościżyciowewspomaganegoibyćtam,gdzieonjest”(Brammer,1984,s.11).
Dużąwagęwanaliziedziałańpomocowychprzywiązujesiędokategorii
odpowiedzialności,zarównotej,którawiążesięzpowstawaniemproblemów,
trudności,kryzysów,jakitej,któradotyczyrozwiązywaniaproblemu.
OpisaneprzezF.Brickmannaiinnych(1982)atrybucyjnemodelepomocy,
możewniecoupraszczający,aleskłaniającydorefleksjisposób,wskazująna
możliwekombinacjetychdwóchrodzajówodpowiedzialności.Opisująza-
temczteryróżneujęciapomagania,którebędąmiałykonsekwencjedlacałego
przebieguprocesupomocowego.
Wmodelumedycznymwspieranipozbawieniodpowiedzialnościzapo-
wstanieproblemuorazzajegorozwiązanie.Brakpoczuciasprawstwawkon-
sekwencjipowoduje,żepoddająsiędyrektywnymformomwsparcia,podpo-
rządkowującsiępomagającym,którzynimikierują.
Wmodelukompensacyjnymprzyjmujesię,żeczłowiekniejestwpraw-
dzieodpowiedzialnyzapowstanieswoichproblemów,alejużzato,jaksobie
znimiporadzi,odpowiada,cowymuszapodejmowaniezjegostronyaktyw-
nościzmierzającejdouporaniasięzproblemami.
Wmodeluoświatowymzkoleiwspomaganiodpowiedzialnizapowsta-
nieproblemu,alenieponosząodpowiedzialnościzaichrozwiązywanie,aich
głównymzadaniemjestpoddaniesiędziałaniomnaprawczymipomocyze
stronykompetentnychspecjalistów.
Modelmoralnyzaśzasadzasięnaprzeświadczeniuoponoszeniuprzez
jednostkęodpowiedzialnościzawłasneżycie,awięcizapojawiającesięwjego
przebieguproblemyorazzaichrozwiązanie,cowiążesięzwysokimstopniem
aktywnościwłasnejpodmiotu,którypowiniensięsamodzielniezaangażować
wwychodzeniezsytuacjitrudnych,kryzysowych.
Teodmienneujęciaprocesupomocowegowiążąsięzodmiennymzdefi-
niowaniemjegocelów,oczekiwańipożądanychrezultatów,implikująinne
usytuowaniewspomaganegoipomagającegowtokuinterakcji,wymuszają
stosowanieróżnychstrategiipomocowych.Jakkolwiekszczególniepożądane
byłybywpraktycespołecznejtemodele,którezakładająwspółodpowiedzial-
nośćwspomaganegozarozwiązanieproblemów(kompensacyjny,moralny),to
szczególnietrudnyrelacyjnieizapewnenieefektywnywrealizacjipomocowych
funkcjibędzieukładatrybucyjnychmodelipomagającegoiwspomaganego,
któresprzeczne(np.poszukującypomocyoczekujegotowychrozwiązań,
podczasgdypomagającyrealizujewpraktycemodelmoralny).Sprzecznośćta
będzierodziłaszeregkolejnychrealnychproblemów,staćsięmożeźródłemnie-
ufnościwinterakcjiiniejasnościcodozakresu,rodzaju,sposobówpomagania.
12
WydawnictwoNaukoweUAMwszelkieprawazastrzeżone