Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Red.J.A.Janik,Nauka–Religia–Dzieje.Przyczynowość.Determinizm.
CzyPanBógrzucakostką?,Kraków2008,ISBN83-233-2523-9,©byUJ
18
ków,tylkowcałościprzechodzidodrugiegoośrodkaalbowcałościsię
odbija.Otóżtegozupełnieniewątpliwegofaktudoświadczalnegonieda
sięwywnioskowaćzrównaniaSchrödingera.Przeciwnie,ktośznający
zasadyfizykiteoretycznej,np.XIX-wiecznyfizyk,takijakHelmholtzlub
lordRayleigh,poprzestudiowaniurównaniaSchrödingerabyłbyprzeko-
nany,żeenergiafaliopisanejprzeztorównaniedzielisięnagranicy
ośrodkównaenergięwchodzącąienergięodbitą.
Możnabypowiedzieć,żerównanieSchrödingerapoprostunieopi-
sujeprawidłoworuchufalmaterii,gdybyniedodatkowa,zdumiewająca
okoliczność:równanieSchrödingerapozwala,zapomocąprzepisupoda-
negoprzezBorna,obliczyćprawdopodobieństwotego,żewpojedyn-
czymakcierozproszeniacząstkabądźprzejdziedodrugiegoośrodka,
bądźzostanieodbita.Oznaczato,żemiędzyrozwiązaniamirównania
Schrödingeraarzeczywistością,którejtorównaniedotyczy,istnieje
związekzupełnienowegotypu,niemającyprecedensuwdotychczaszna-
nychteoriachfizykimatematycznej.
OconaprawdęchodziłoEinsteinowiwjegodyskusjach
zBohrem?
Niezwykłycharakterzwiązkumiędzystrukturąmatematyczną,jakąjest
równanieSchrödingera,arzeczywistościąfizycznąujawnianąprzezdo-
świadczeniazfalamimaterii,dałpowóddodyskusji,któranadobrą
sprawętrwapodziśdzień
1.Najbardziejznanymfragmentemtejdyskusji
byłydyskusjeBohraiEinsteina.Gdyjabyłemstudentem,tzn.50lat
temu,przeważałpogląd,żeproblemunaukowegoniema,aEinsteinre-
prezentujerodzajnaukowegokonserwatyzmu,któryjestniedoutrzyma-
niawfizycekwantowej.Obecnie,napoczątkuXXIwiekuzdajesię
przeważaćpogląd,żejakiśproblemjednakjest,aczkolwiekróżniautorzy
różniepostrzegająnaturętegoproblemu.Jasamwidzętenproblemna-
stępująco.
Problememjestto,żeinterpretacjaBornarównaniaSchrödingeranie
jestwsposóbkoniecznyzwiązanazsamymtymrównaniem.Równanie
1Por.np.M.Beller,QuantumDialogue,TheUniversityofChicagoPress1999;
D.Wick,TheInfamousBoundary,SevenDecadesofControversyinQuantumPhysics,
Birkhauser1995;F.Selleri,Wielkiesporywfizycekwantowej,WydawnictwoUniwer-
sytetuGdańskiego1999.
