Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Ohistoriirozwojubadańnapolityką
23
strzeganiezasadjestraczejzasadąniżwyjątkiem.Działaniepolityczne
jesttypemdziałaniastrategicznegowwarunkachniewystarczającego
ogólnegoprzestrzeganiazasad”31.Wielufilozofówpolitykiwyrażało
przekonanie,żedążeniedoprawdyobiektywnejwbadaniachpolity-
kiopartychnapozytywistycznychzałożeniachjestnieporozumieniem.
LeoStrausszauważał:Hpoprzekształceniachwprowadzonychprzez
utylitaryzm,ewolucjonizmineokantyzmodrzuciłon[pozytywizm]
całkowicieComte’owskąnadzieję,żenaukispołecznenaśladującena-
ukiprzyrodniczebędąwstanieprzezwyciężyćintelektualnąanarchię
współczesnegospołeczeństwa”32.Krytycypozytywizmubylizgodni,że
jestrzecząniemożliwąbadaćzjawiskaspołeczneipolitycznebezwy-
dawaniasądówwartościujących.DobitnietowyraziłwłaśnieStrauss,
pisząc,żeHczłowiek,któryodmawiaprzeprowadzeniarozróżnienia
pomiędzywielkimmężemstanuamiernymiszalonymuzurpatorem,
możebyćdobrymbibliografem,leczniepowienicistotnegoopolityce
ihistoriipolitycznej”33.OwielewcześniejEdmundHusserlwswoich
wykładachpraskich,mówiącokryzysienaukieuropejskiej,stwierdzał,
żepozytywistycznaredukcjaideinaukidonaukiosamychfaktachprzy-
czyniasiędotego,iżnaukasprowadzaczłowiekadosamegofaktu34.
Badaniepolitykitozupełniecośinnegoniżbadaniezjawiskprzy-
rody.JużArystoteleszwracałuwagęnato,żenaukęopolityce,jako
naukęodziałaniuludzkim,cechujemniejszypoziomprecyzji.WEtyce
nikomachejskiej,wpodrozdzialepierwszejksięgizatytułowanymUwagi
ometodziebadańnaddobremnajwyższym,pisał:HCosiętyczyopraco-
wanianaszegoprzedmiotu,towystarczymoże,jeślionoosiągnieten
stopieńjasności,naktóryówprzedmiotpozwala.Niewewszystkich
wywodachnależyszukaćtegosamegostopniaścisłości”35.
Geologbadającygłazyjestautonomicznywobecprzedmiotubadań.
Głazibadaczniepozostająwżadnymzwiązku,nieoddziaływająna
siebie.Inaczejjestwbadaniuprocesówpolitycznych.Sąonezjawiska-
mizłożonymi,splecionymizesobą,odkrywanieprawpoprzezekspery-
31
J.Kis,Politykajakoproblemmoralny,tłum.A.Goździkowski,TAiWPNUniversitas,
Kraków2013,s.57.
32
L.Strauss,Sokratejskiepytania.Esejewybrane,tłum.P
.Maciejko,Fundacja
33
HAletheia”,Warszawa1998,s.69.
Tamże,s.72.
34
E.Husserl,Kryzysnaukeuropejskichifenomenologiatranscendentalna,tłum.S.Wal-
czewska,WydawnictwoRolewski,Toruń1999,s.7.
35
Arystoteles,Etykanikomachejska,1094b15–18.
