Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
Nakoniecjeszczeuwagaoliczebnościosóbposługującychsięjęzykami
mniejszościowymiwnaszymkrajuoraztrzyuwagiterminologiczne.Sytu-
acjajęzykowaietnicznawPolscecharakteryzujesięjednocześniejednorod-
nościąidużymzróżnicowaniem(Wicherkiewicz2018:49).Zjednejstrony,
możnazaklasyfikowaćPolskęjakokrajhomogenicznypodwzględemetnicz-
no-językowym.Wedługoficjalnychdokumentównaszkrajzamieszkują
przedstawicielen13mniejszościnarodowychietnicznych,którychliczebność
potwierdzonawostatnimspisiepowszechnymz2011r.wynosi286192osoby.
Stanowitook.0,75%wszystkichmieszkańcówPolski”(IVRaportdlaSekre-
tarzaGeneralnegoRadyEuropyzrealizacjiprzezRzeczpospolitąPolską...
2019:6).Wedługwynikówspisupowszechnegoz2011r.mieszkańcyPolski
wzdecydowanejwiększościposługująsięwkontaktachdomowychjęzykiem
polskim-jegoużywaniezadeklarowało98,2%osób(37mln815tys.),wtym
96,2%używałogojakojedynegojęzyka(37mln43tys.).Osobyposługujące
sięwkontaktachrodzinnychjęzykieminnymniżpolskistanowiłyzbioro-
wośćliczącą2,46%(948tys.osób),przyczymbyłonużywanyrównolegle
zjęzykiempolskimprzez2%(772tys.).Znacznierzadziejspisywanistwier-
dzali,żerozmawiająwdomuwyłączniewjednymlubdwóchjęzykachniepol-
skich(176tys.osób;0,46%)(Strukturanarodowo-etniczna...2015:69).
Zdrugiejstrony,mimotychwynikówspisupozostajemynadalspołe-
czeństwemnaznaczonymminionątradycjąwieloetnicznościiwielojęzycz-
ności.Mimoniewielkiegoudziałumniejszościichliczbaizróżnicowanie
pozostająwporównaniuzinnymikrajamieuropejskimidośćduże.Ustawa
omniejszościachz2005r.uznajeprawajęzykoweosóbnależącychdodzie-
więciumniejszościnarodowychiczterechmniejszościetnicznychorazosób
posługującychsięjęzykiemkaszubskimjakojęzykiemregionalnym(będzie
otymmowawrozdzialetrzecimpracy).Zperspektywyprawnejuznanymi
językamiwnaszymkrajujestczternaściejęzykówmniejszościnarodowych
ietnicznych(białoruski,czeski,niemiecki,hebrajski,jidysz,karaimski,
łemkowski,litewski,ormiański3,romski,rosyjski,słowacki,tatarski,ukraiń-
ski)orazjedenjęzykregionalny(kaszubski).Towłaśnietworzyłookreślony
kontekstspołeczny-etnicznyijęzykowy-analizowanegowksiążcewpro-
wadzaniadodatkowegonazewnictwamiejscowości.
Wksiążceposługujęsięzbiorczymokreśleniemnjęzykimniejszościnaro-
dowych”,obejmującnimtakżewystępującewnaszymkrajujęzykimniej-
szościetnicznychorazjęzykregionalny(kaszubski).Niepodejmujędyskusji
3WPolsceokreślenienormiański”stosujesięzamiennieznarmeński”.Ustawaomniej-
szościachz2005r.jakookreślenietejmniejszościnarodowejstosujesłowonormiańska”
(art.2ust.1pkt.5),anazwanjęzykormiański”jestużytawdokumencie,któryzłożyłrządPol-
skiprzyratyfikacjiEuropejskiejkartyjęzykówregionalnychlubmniejszościowych(Oświad-
czenierządowezdnia22maja2009r...
.),iwkolejnychraportachzrealizacjijejpostanowień
wnaszymkraju(więcejnatentematwrozdzialepierwszym).
22