Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
własnąrękętropiącegozdradliwąwybrankę;tojegotożsamośćstanowi
clouopowiadanejhistoriiijegoperspektywęuznaćnależyzadominu-
jącą.Wreszcie,mimoiżwobuteledyskachkobiecośćjestprezentowana
jakospektakl,stopieńświadomościjejfantazmatycznejmocywydaje
sięznaczniewyższywprzypadkuWhoIsIt?,azmiany,jakimpodlega
tożsamośćjegobohaterki,stająsięwgruncierzeczyautotematycznym
tropem-twórcawideoklipu,DavidFincher,odsłaniawnimmechanizm
konstruowaniapewnejformułykina,żywiącejsięwrównymstopniu
fantazmatamicolękamiifrustracjami.Wtymkontekścieniewydajesię
przypadkiem,iżteledyskpowstałnakrótkoprzedzrealizowaniemprzez
reżyserafilmuSiedem(Se7en,1995),którydodziśuznawanyjestzajeden
zreprezentatywnychprzykładówkinaneo-noir.
Przywołanewideoklipy,choćzperspektywyzagadnieńporuszanych
wtejksiążcemogąsięwydaćmarginalnymiprzykładami,wyznaczają
subtelnągranicęmiędzyfunkcjonującymiwewspółczesnejkulturze
audiowizualnejwariantaminowegofilmuczarnego.Love’saLoadedGun,
zrealizowanyprzezRalphaZimana2,tokliputrzymanywklimaciemoder-
nistycznegoneo-noiru-kameralny,wyzyskującyraczejniżdekonstru-
ującypoetykęklasycznegofilmuczarnego,zogniskowanynaproblemach
męskiejpostaci.TymczasemWhoIsIt?,rozpowszechnianywroku,wktó-
rymnaekranachkinwciążświęciłtriumfyNagiinstynktPaulaVerhoevena
(BasicInstinct,1992),jestjużprzykładempostmodernistycznegonowego
filmuczarnego-wystawnego,wjeszczewiększymniżdotądstopniunasy-
conegoeksplicytnąerotyką,wikłającegowidzawgręiluzjiitrudnychdo
wyjaśnieniazagadek,eksponującegozmodyfikowanywizerunekkobiety
fatalnej,zanurzonegowdyskursachzwiązanychzkryzysemtożsamo-
ści3,podmiotowości,męskościikobiecości.Chociażwiększośćbadaczy
uważa,żeprzejścieodjednejdodrugiejformułynowegofilmuczarnego
dokonałosięjeszczewlatachosiemdziesiątych,zasprawądziełtakichjak
ListonoszzawszedzwonidwarazyBobaRafelsona(TePostmanAlways
RingsTwice,1981),ŻarciałaLawrence’aKasdana(BodyHeat,1981)oraz
ŁowcaandroidówRidleyaScotta(BladeRunner,1982),wielezdajesię
świadczyćotym,żeprzezpewienczasobieformuływspółwystępowały,
sporadyczniezaśwspółwystępujądodziś.
2WodróżnieniuodreżyseraWhoIsIt?,twórcatenznanyjestprzedewszystkimjako
autorwideoklipów,międzyinnymidoutworówozzy’egoosbourne’a,VanessyWilliams
czyzespołuFaithNoMore.
3Namarginesiewartozauważyć,iżbadaczeczęstouznająproblemtożsamościza
kluczowydlapopkulturowegofenomenuMichaelaJacksona:nMówienieonimzawsze
nastręczałotrudności,ponieważparadoksalnatożsamośćwokalistywchodziławrelację
znietożsamością.[ł]ProblemzJacksonemtoproblemzjegotożsamością,niemalod
początkukarieryulegającąprocesowizacierania:piosenkarzniebyłaniczarny,anibiały;
anidorosłym,anidzieckiem;animężczyzną,anikobietą;anicyborgiem,aniczłowiekiem;
wkońcuzaś:aniżywy,aniumarły”
.M.Marcela:Blackorwhite?Deadoralive?Wokół
żałobypośmierciMichaelaJacksona.nopcje”2009,nr4,s.59.
10
WSTĘP
