Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
30
i.NeurobiologiczNepodStaWy
niezapotrzebowanianaenergię.Mózgjestniezwyklewydajnymurządze-
niem.Zużywajedynietyleenergii,co12-watoważarówkawlodówce.Jego
dziennezapotrzebowaniepokrywaenergia,którejwstaniedostarczyć
dwadużebanany.Choćwporównaniuzurządzeniamielektrycznymimózg
pracujebardzooszczędnie,tojednakkierującsiębiologicznymikryteriami,
należygouznaćzanarządpochłaniającydużeilościenergii31.Podchodząc
doproblemuzpunktuwidzeniaewolucji,należałobynawetuznaćmózgza
organwysocenieekonomiczny.Fakt,rozwijałsię,wciążzwiększającswo-
objętość,oznacza,żeefektyjegodziałaniamusiałyzapewniaćludziom
znacznąprzewagę.Naszgatunekosiągnąłdziękiwyższymprocesompo-
znawczym,takimjaknaprzykładumiejętnośćrozwiązywaniaproblemów,
planowaniaczyrozpoznawaniasiebiejakoniezależnegobytu.Badaniapo-
kazują,żeewolucjanaszegomózguwciążniezostałazakończona32.
Costanowiowyjątkowościnaszegomózgu?
Czyatutównależyszukaćwaspektachilościowych,czymożewjakościo-
wych?Zacznijmyodpodaniakilkuliczb.Niedość,żemamyokoło100miliar-
dówneuronów,zczegowedługróżnychszacunkówod19do40miliardów
wsamejtylkokorzemózgu33,tokażdyznichmajedenaksonilicznedendryty.
Jedenneuronmożemiećnawetdo10tysięcypołączeńzinnymikomór-
kaminerwowymi34.Pobudzenietylkojednegoneuronumożespowodować
wysłaniechemicznejinformacjidotysięcyinnych.Neuronykomunikująsię
zsobązapomocąsynaps,określanychrównieżjakoszczelinysynaptyczne.
Ponieważliczbadendrytówzwiększacałkowitąpowierzchnięneuronu,za-
temwiększaichliczbaautomatycznieoznaczarównieżwiększąliczbęsy-
naps.Takakonstrukcjamózgupozwalanatworzenieniewyobrażalnejliczby
możliwychpołączeń.Niektórzybadaczeszacują,żeliczbamożliwychpo-
łączeńwnaszymmózgujestwiększaodliczbyatomówwewszechświecie.
Towłaśnieodichjakościzależyefektywnośćmózgu.Fakttenmaogromne
znaczeniedlaorganizacjiprocesunauczaniaiuczeniasię.
31
S.Aamondt,S.Wang,WelcometoYourBrain,s.37.
32
J.Vetulani,Mózg:fascynacje,problemy,tajemnice,Homini,Kraków2011,s.88.
33
F.Schneider,G.Fink,FunktionelleMRTinPsychiatrieundNeurologie,Springer
MedizinVerlag,Heidelberg2007,s.10.
34
M.Spitzer,Jakuczysięmózg,s.51.