Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Seniornagruncieprawakarnego
jedynągrupąwiekową,dlaktórejprzewidzianajestdodatkowadyrektywaprzy
wymiarzekary,sąosobynieletniealbomłodociane,wstosunkudoktórychprzy
wymiarzekarysądkierujesięprzedewszystkimtym,abyjewychować(art.54§
1k.k.).Niemadodatkowejdyrektywywymiarukarywobecosóbstarszych,tym
samymcodozasadyniemaprzeciwwskazań,abyseniorowiwymierzyćnp.karę
3latpozbawieniawolności,aletakżekarę10miesięcyograniczeniawolności,
polegającąnawykonywaniunieodpłatnej,kontrolowanejpracynacelespołeczne
wwymiarze30godzinwstosunkumiesięcznym.
Osobastarszamożebyćpokrzywdzonaprzestępstwem(ewentualniewykro-
czeniem),którebądźtomożebyćściganezoskarżeniaprywatnego(np.zniesławie-
nie,pomówienie,znieważenie,naruszenienietykalności,spowodowanielekkiego
uszczerbkunazdrowiu),bądźściganezoskarżeniapublicznego(np.zabójstwo,groź-
ba,znęcanie,kradzieżdokumentów,kradzieżzwłamaniem,pozbawieniewolności,
gwałtitd.),przyczymczasamisąprzestępstwamiściganyminawniosek,cooznacza,
żeosobapokrzywdzonamusizłożyćwniosekościganiesprawcy,awówczasorgany
ściganiapodejmująresztędziałań.Wpolskimporządkuprawnymdominująprze-
stępstwaściganezoskarżeniapublicznego,takżezaczynypopełnionewstosunku
doosóbstarszych.Wprzestrzenispołecznejimedialnejcoruszsłychaćotakich
przestępstwach,jak:oszustwonnawnuczka”
,nnapolicjanta”
,nnabank”
,kradzieżyna
tzw.wyrwę(ściągnięciezosobyjakiegośelementubiżuteriiczykradzieżtorebkina
ulicy)czywyłudzaniudanych.Osobystarszezuwaginasamjużnaturalnyproces
starzeniaizachodzącewjegokonsekwencjizmianyworganizmiesąwolniejsze,uf-
niejsze,bardziejpodatnenasugestie.Osobiestarszejpokrzywdzonejprzestępstwem
ściganymzoskarżeniapublicznegoprzysługująprawastronynaetapiepostępowania
karnegojużodsamegopoczątku,awięcnp.możezłożyćzażalenienazaniechanie
ściganiaprzezorganyściganiasprawcypopełnionegoprzestępstwa,tj.napostano-
wienieoodmowiewszczęciapostępowaniaprzygotowawczego(któremożebyćpro-
wadzonewformieśledztwabądźdochodzenia)bądźnapostanowienieoumorzeniu
postępowaniaprzygotowawczego.Kiedysprawakarnaprzeistoczysięzpostępowa-
niaprzygotowawczegowpostępowaniesądowe(wniesionyzostanieaktoskarżenia,
wniosekoskazaniebezprzeprowadzaniarozprawy,wniosekowarunkoweumorze-
niepostępowania),osobastarszapokrzywdzonaprzestępstwem,któregodotyczy
aktoskarżenia,byzachowaćprawastrony,musidorozpoczęciaprzewodusądowego
(formuławypowiadananarozprawieprzezprzewodniczącegoskładuorzekającego,
którynakazujeoskarżycielowipublicznemuzwięzłeprzedstawieniezarzutówaktu
oskarżenia),złożyćoświadczenie(ustnieprzedsądemnarozprawiebądźposiedze-
niualbopisemnie),żechcewsprawiewystępowaćwcharakterzeoskarżycielapo-
siłkowegoiwówczasmaprawastrony,cowiążesięnp.zprawemdozadawaniapy-
tańosobomprzesłuchiwanym,doskładaniawnioskówdowodowych,doskładania
środkówodwoławczych,wtymsprzeciwuodwyrokunakazowego,czyteżapelacji
41
