Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZIAŁ1
1.1.Podstawyrozwojumózgudziecka
Układnerwowyczłowiekarozwijasięzektodermy.W28dniurozwojuem-
brionalnegodzieckanastępujezamknięciecewynerwowejitenmoment
możnatraktowaćjakopierwszy,ważnyetapkształtowaniaukładunerwo-
wegoczłowieka.Wskładściancewynerwowejwchodząkomórkistanowiące
prekursoryglejuspongioblastyiprekursoryneuronówneuroblasty.
Dalszyrozwójukładunerwowegotoprocessegmentacji,uruchamiany
wwynikusekwencyjnejaktywacji„genówsegmentacji”.Działająone
wkolejnościzakładanejprzezplanrozwoju.Każdyznichulegaekspresji
wściśleokreślonymmomencieiwzdłużdanejosi:przednio-tylnej,
grzbietowo-brzusznejiprawo-lewej.Genysegmentacjikodująbiałka
ikierująwydzielaniemsubstancjisygnałowychokreślającychrodzaj
interakcjidanejkomórkizsąsiednimi.Interakcjetewyznaczają,dokąd
komórkibędąmigrowały,jakieutworząpołączeniaorazktóreprzeżyją
itworzyćbędąukładnerwowy.
Mechanizmyrozwojuiróżnicowaniaukładunerwowegoniejeszcze
poznanedokońca.Proliferacja,czylinamnażaniekomórek,jestregulowana
przezwciążsłabopoznanemałocząsteczkowezwiązkitroficzne,którymi
okazałysięsubstancjedoniedawnauważanegłówniezaneurotransmitery.
Rolętakiegoczynnikamorfogenetycznegopełniserotoninahamująca
podziałykomórkoweorazmigracjeneuronów.Opróczserotoniny,także
noradrenalinaiacetylocholinapełniąrolęczynnikówtroficznychwobec
rozwijającychsięaksonów.
Doszóstegotygodniaodzapłodnieniapodziałkomórkowypowoduje
jedyniepowiększaniepowierzchni,natomiastpotymczasienastępuje
powiększaniegrubościścianycewynerwowej.Wewczesnychfazach
rozwojowychnastępujątylkopodziałysymetryczne,polegającenatym,
neuroblastdzielisięnadwapołożoneoboksiebieneuroblastypotomne,
którenadalmajązdolnośćpodziałumitotycznego.Wpewnymmomencie
ulegajązmianienapodziałykomórkoweniesymetryczne.Ichefektem
dwatypykomórekpotomnych:neuroblastpotomnyineuron,któryjużnie
mamożliwościpodziału.Skutkiempodziałówniesymetrycznychjest
proliferacjaneuronów,którenastępniemigrująpionowo,zwiększając
grubośćścianukładunerwowegoitworzącstrukturętrójwarstwową.
Tensamneuroblastmożegenerowaćzarównoneuronyglutaminianer-
gicznepobudzające,jakiGABA-ergicznehamujące;zaczynająone
produkowaćodpowiednineuromediatortużpopodziale,nawetprzed
14
migracją.