Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
iWernera,obejmujeocenę:świadomości,orientacji,mowy(testReitana),niedowidzenia
połowiczego,zbaczaniagałekocznych,porażenianerwutwarzowego,siłykończyn,praksji,
odruchówiczucia.OpracowanaprzezamerykańskieNarodoweInstytutyZdrowiaskala
NIHSS(
NationalInstitutesofHealthStrokeScale)
opróczparametrówocenianychprzez
Mathewbierzerównieżpoduwagę:ataksję,reakcjenabodźcezewnętrzneidyzartrię,
przyznającwskaliod0do3punktówmaksymalnąpunktację0,zaśwprzypadku
uszkodzeniacałkowitego–2lub3punkty(załącznik1.1).Skalatajestprosta,krótka,
uważasię,żemogąjąstosowaćrównieżnieneurolodzy,ukazałosiękilkajejmodyfikacji.
DziesięciopunktowaKanadyjskaSkalaNeurologicznaróżnisięodpowyższychjedynieinną
punktacjąocenianychobjawów.Podobneparametry,leczzniecoinnąpunktacją,ocenia
SkandynawskaSkalaUdarów(
ScandinavianStrokeScale
–SSS),stworzonaprzyokazji
wieloośrodkowychbadańnadwpływemhemodylucji.Składasięonazdwóchpunktacji:
początkowejprognostycznejifunkcjonalnejdługoterminowej.WpierwszejczęściSSS
oceniapo0,2,4i6punktówstanświadomości,ruchygałekocznychisiłękończyn,
wdrugiejprzyznając0,2,3,4,5,6,10lub12punktówzasiłękończynygórnej,siłęręki,
siłękończynydolnej,orientację,mowę,porażenienerwutwarzowegoichodzenie
(załącznik1.2).Łącznamożliwadouzyskaniasumapunktówwtejskaliwynosi
od0do48punktów.
SkalaUdarówToronto(
TorontoStrokeScale
),stworzonadoocenywpływusterydów
naogniskoniedokrwieniamózgu,ocenia11parametrówwskaliod0do3,5-4punktów.
JednązostatniostosowanychskaljestskalaOrgogozo,nazwanaprzezautorówskalą
tętnicyśrodkowejmózguNSMCA,zawierającawrozpiętościpunktowej
0,5,10i15punktówopróczpowyższychparametrówrównieżocenęnapięciamięśniowego
(załącznik1.3).W1992rokudoszłodostworzeniazunifikowanegoformularzaskal
skandynawskiejiOrgogozo,leczniezyskałonspodziewanejpopularności.Największym
mankamentemomówionychtuskaljestbrakocenystanuzwieraczy.Słabościąskali
skandynawskiejjestfragmentarycznośćiniejednorodność–punkt7wchodzijużwzakres
ocenyfunkcjonalnej.Równieżpunkt6skaliOrgogozozahaczaoocenęfunkcjonalną.
Doznanychskaluszkodzeńnależytakżeskalaogłoszonaw1994rokuprzezgrupę
autorówbelgijskichpodkierownictwemHantsona,nazwanaEuropejskąSkaląUdarów
(
EuropeanStrokeScale
),przeznaczonadlachorychzzespołemtętnicyśrodkowejmózgu.
Składasięonaz14części,którymisą:poziomświadomości,zrozumienie,mowa,pole
widzenia,ruchygałekocznych,nerwtwarzowy,kończynagórna(utrzymaniewpionie
iunoszenie),zgięciegrzbietowenadgarstka,ruchypalców,kończynadolna(unoszenie
izginanie),zgięciegrzbietowestopyorazchód.Przyznawanychjestod0do4-10punktów,
łącznamaksymalnapunktacjawynosi100punktów.
W2001rokuFumioGotohiwsp.zJapońskiegoTowarzystwaUdarowegoopublikowali
JapońskąSkalęUdarów(ang.
JapanStrokeScale
),nazwanąprzezautorówskalą
parametryczną.Składasięonaz12objawówzgrupowanychwdwóchczęściach.Sąto:
ocenaświadomościprzypomocyskaliGlasgow(
GlasgowComaScale
),język(mowa),
zaniedbywanie–reakcjanabodźcezewnętrzne(
neglect
),polewidzenia,ruchygałek
ocznych,reakcjaźrenic,porażenienerwutwarzowego,odruchpodeszwowy,czucieoraz
ocenamotorycznaręki,kończynygórnejikończynydolnej.Wynikkońcowypozwala
naumiejscowieniechoregowjednejztrzechgrupciężkościudaru:A–lekki,B–średnio
ciężki,iC–ciężki.
W1998rokuautorniniejszejmonografiiwrazzewspółpracownikamiopublikował
modyfikacjęskaliNIH,którąnazwałSkaląUszkodzeń„Repty”.Powstałaona
wGórnośląskimCentrumRehabilitacjipoprzezzmianępunktacjiirozszerzenieskaliNIH.
Zmienionopunktacjęz0,1,2i3punktówna9,6,3i0orazdodanoocenęnapięcia
mięśniowegoizwieraczy(załącznik1.4).Najwyższąliczbępunktów(9)przywiązano
doczterechobjawów:siłymięśniowejkończynygórnej,siłykończynydolnej,afazjiistanu
zwieraczy.Możliwadouzyskaniaminimalnasumapunktówwynosi0,amaksymalna–100,
copozwalanapodawaniepoprawywprocentach.WiększośćpozycjiSkaliUszkodzeń
„Repty”jestłatwadozrozumienia,bliższegowyjaśnieniawymagająjedyniepozycje
7i8.Badanyuzyskuje9punktów,jeżeliunosikończynęgórnądopoziomuprzez
conajmniej10sekund,zaśkończynędolnądokąta30°przezconajmniej5sekund.
Opisywanewpiśmiennictwiebadaniaporównująceposzczególneskaleudarównajczęściej
wykazaływysokąkorelacjęmiędzynimi.Stwierdzonotakżekorelacjemiędzyskalami
uszkodzeńiskalamiADL,aletedrugiewykazaływiększewłaściwościprognostyczne.
Podkreślasię,żeskalaNIHjakojedynaspośródznanychskaluszkodzeńwykazuje
