Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.DIAGNOSTYKADLAPOTRZEBREHABILITACJI
NEUROLOGICZNEJ
1.1.1.WPROWADZENIE
Nadrzędnymcelemrehabilitacjijestprzywróceniefunkcjimówimynawetorehabilitacji
funkcjonalnej.Wśródfunkcjinapierwszymmiejscustawiasięczynnościżyciacodziennego,
następnie:funkcjęchodu,funkcjepoznawcze,funkcjeręki,funkcjerównowagiiutrzymania
postawyciała,ogólnemożliwościmotoryczneimobilność.
Przedrozpoczęciemrehabilitacjinależyzachowaćlogicznąkolejnośćpostępowania.
Możnanazwaćprakseologicznym,praktycznymtokiempostępowania:diagnostyka®
ocenarokowania®ocenafunkcjonalna®planowanierehabilitacji®realizacja.
Planowanierehabilitacjimusibyćpoprzedzonedokładnądiagnostykąiocenąrokowania.
Potrzebyrehabilitacjiwynikajązocenyfunkcjonalnejchorego.Wocenierokowanianależy
wziąćpoduwagęjegostanneurologiczny,stanświadomościistanpsychiczny.Przyocenie
rokowaniatrzebauwzględnićsprawnośćfizycznąprzedzachorowaniem,stanukładu
krążenia,azwłaszczazdolnośćdowysiłkufizycznegoniezbędnegopodczasćwiczeń.Stan
funkcjonalnynależyoceniaćtakżeprzykażdejzmianiestanuklinicznego,przed
rozpoczęciemkażdegokolejnegoetapurehabilitacjiiprzedzakończeniemrehabilitacji.
Planowaniemusibyćdokonywanezczynnymudziałemchoregoijegorodzinyipowinno
uwzględnićudziałrodzinyiznajomychwcałymprocesierehabilitacji.Celepowinnybyć
zaakceptowanezarównoprzezchorego,jakiprzezjegonajbliższych.Planowaniepowinno
uwzględniaćtakże:stanpacjentaprzedzachorowaniem,zdolnośćdouczeniasię,zdolności
przystosowawcze,wydolność(zdolnośćdowysiłku),stanrodzinny(potencjalnyudział
współmałżonka,innychczłonkówrodzinyiprzyjaciół),stansocjalno-bytowy,atakże
wykształcenie.Nienależyzapominaćoedukacjichoregoiczłonkówjegorodzinyoraz
opraktycznejnauceprowadzeniaćwiczeń.
Zobiektywizowanaocenastanupacjentajestdokonywanaczęściejwewczesnymokresie
pozachorowaniu(urazieluboperacji),arzadziejwokresieprzewlekłym.Ważnesą:
badanianeuroobrazowe,ocenaneurofizjologiczna,ocenaspastycznościidiagnostyka
zaburzeńpołykania.Wieledanychdotyczącychdiagnostykipokrywasięzdanymi
zawierającymidokumentacjęprzebiegurehabilitacji
vide
rozdział6.Przedprzystąpieniem
doplanowaniarehabilitacjiniezbędnejestprzeprowadzeniedokładnychbadań:
neurologicznego,ortopedycznegoiinternistycznegoszczegółymożnaznaleźć
wodpowiednichpodręcznikach.
Następniekoniecznesą:wykonaniebadańdodatkowychiichinterpretacjaoraz
konsultacjespecjalistyczneustaloneindywidualniewzależnościodpotrzebdanego
pacjenta.Wśródbadańszczególniepotrzebnychwewczesnejrehabilitacjineurologicznej
możnawymienić:badaniesiłymięśnizużyciemskaliopisanejporazpierwszyw1932roku
przezLovettaiskaliMRC(
MedicalResearchCouncilScale
),opisanejprzezKendallów
w1971roku,ocenęstopnianasilenianiedowładupołowiczego,ocenęruchomościstawów,
ocenębólu,ocenęstanufunkcjipoznawczych(
vide
rozdział6)orazocenędepresji.
Woceniefunkcjonalnejnajważniejszesą:ocenaczynnościcodziennych(ADL),ocena
funkcjirękiiocenachodzenia
vide
rozdział6.Wpóźniejszymokresierehabilitacji
doczynnikówdiagnostycznychopisanychwyżejdochodząocenaspastycznościiocena
jakościżycia.
1.1.2.OCENAUSZKODZEŃ
Ocenauszkodzeniajestgłównymelementemklinimetrii.Klinimetria(ang.
clinimetrics
),zapoczątkowanaprzezFeinsteina(1983)iAsplunda(1987),oznaczapomiar
zjawiskklinicznychwystępującychupacjenta.Termin„skaleudarów”(ang.
stroke
scales
)wedługprofesoraOrgogozojestzastrzeżonydlaskaloceniającychstopień
uszkodzeńwOUN(
impairmentscales
)uosóbpoudarzemózgu.Pierwsząskalą
przeznaczonądlachorychpoudarzeniedokrwiennymmózgubyłaopublikowanawroku
1972skalaMathew,stworzonawceluobiektywizacjiwpływuglicerolunawynikileczenia
chorychzostrymzawałemmózgu.Skalata,zmodyfikowananastępnieprzezFrithza