Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
KiedyrządaustriackizająłGalicję,(popierwszym
rozbiorzePolskiw1772r.),dostrzegłzaraz,
żeuniektórychRusinów,zwłaszczaduchownych,tli
wgłębisercaniechęćdoPolaków.Takichwszakżebyło
mało,aPolacyniewiedzieliotejniechęci,którasię
wyraźniewniczymwidziećniedawała.Gubernatorowie
austriaccypisaliwswoichraportachdoWiednia,
żegdybykiedyPolacyprzeciwrządowiburzyćsięchcieli,
tomożnabynanichmiećpomocwtakichRusinach,ale
przestrzegalizarazem,żebytegośrodkanieużywać,
bojestniebezpieczny.„Rusiniktórzybyznienawidzili
Polaków,moglibyzanadtopolubićMoskali,atodla
państwaaustriackiegomogłobystaćsięgroźnym,
boopróczRusinówwGalicji,sąoninaBukowinie,
izaKarpataminaWęgrzech,sąiSłowaki,
sąischizmatycy.Gdybyciwszyscyprzezpodobieństwo
językaiobrządku,alboprzezwspólnośćwiary,zaczęli
czućjakipociągdoRosji,byłbyztegodlaAustriikłopot
niemały”.
Przezdługielatazostaływięctestosunkitakjakbyły
zapolskichczasów.WnielicznychRusinachukryta
niechęć:wogromnejwiększościnietylkoniebyło
niechęci,aleowszembyłazgodaiprzyjaźńwzajemna.
Księżaruscy,ichżonyidzieci,mówilimiędzysobą
popolskiiczytywalipolskieksiążki:studenciwszkołach
RusiniiPolacytaksamoowszystkimmyśleliitaksamo
czuli.KiedysięPolacybili,zaNapoleonaalbowroku
1831,wieluRusinówszłoznimitaksamonawojnę
zasprawę,którąuważaliawspólną.Nawzajem,kiedy
weLwowie,międzyrokiem1830a1840kilkuRusinów
zaczęłopracowaćnadlepszymwyrobieniemswego
językaidrukowaćksiążki,żadenPolakniemyślałtemu
przeszkadzać,owszemkażdysięcieszyłiżyczyłimjak
najlepiej.
Przyszedłrok1848:rokwielkichzaburzeńwcałej
Europie,iwAustrii.WWiedniuwybuchłyrozruchytakie,
żeażCesarz(stryjteraźniejszego,FerdynandI)umknął
doTyrolu:wPradzeburzylisięCzesi:prowincjewłoskie,
LombardiaiWenecjapodniosływojnęprzeciwAustrii
