Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
KontekstyupolitycznieniamacierzyństwaiojcostwawewspółczesnejPolsce
29
początkupierwszejdekadyXXIw.Wobuprzypadkachbyłytojednakmobili-
zacjematekrealizującychswojecelepraktyczne,anieakcjezainicjowaneprzez
ruchkobiecybądźfeministyczny(Molyneux1985).Cowięcej,jakpokazujeprzy-
kładwalkioprzywróceniefunduszu,akcentowaniemacierzyńskiejtożsamości
niekonieczniespotykasięzpozytywnymodbioremspołeczeństwaiwładz(Hry-
ciuk2012;Korolczuk2014a).Wartoprzytymzauważyć,żewPolsce,inaczejniż
np.wMeksyku,aktywistkirzadkosięgająpomacierzyńskąsymbolikęiikonogra-
fię,takżereligijną.Podczasgdymeksykańskiefeministkiposługująsięnp.wizerun-
kamiMatkiBoskiejzGuadalupewczasieprotestównarzeczprawreprodukcyj-
nych(Hryciuk2008),wPolsceniepodejmujesiępróbprzechwytywaniategotypu
symboli.Feminizmchętniedekonstruujemacierzyńskieimaginarium–np.pod-
czaspierwszychwarszawskichManifpojawiłysięhasłaHMamtegodość!Matka
Polka”orazhappeningi,takiejakOczydziecka,składającysięzcytatówilustrują-
cychkonserwatywnyideałMatkiPolki(por.Graff2001)–niepodejmujejednak
próbwykorzystaniatychsymboliwkontekścieinnymniżironiczny.
Tymczasemzdaniemczęścibadaczekwostatniejdekadziemożemymówić
opojawieniusięnaświecienowejfalimaternalizmu,rozumianegojakoHpogląd,
żemacierzyństwopowinnomiędzyinnymiwzmacniaćpozycjękobietwrelacji
zpaństwemiżepaństwopowinnowspieraćmacierzyństwo”(Brush1996zaPlant
2012,s.246;DiQuinzio2006).Oczywiściemożnasięzastanawiać,wjakimstopniu
pojawieniesiętegotypuoddolnychinicjatywjestzwiązanezpowrotemdopro-
natalizmu,któryprzybieranasilewwielukrajach,np.wRosji,TurcjiczynaWę-
grzech,wzwiązkuzniskimprzyrostemnaturalnym(Plant2012;por.Höjdestrand
wtymtomie).Należyjednakpodkreślić,żeoiledyskursypronatalistyczneodwo-
łująsięwprostdoesencjalistycznych,czyliumocowanychbiologiczniekoncepcji
kobiecegoobywatelstwa,otyleównowymaternalizmakcentujegłównierolespo-
łecznekobietjakoopiekunek,zczegowywodziichprawaobywatelskie,skupiając
sięnaprawachsocjalnychikrytyceneoliberalizmu.Cowięcej,wieleztychruchów
przeciwstawiasięneoliberalnymtrendom,takimjakprywatyzacjaopiekiczypre-
karyzacjawsferzezatrudnienia,łączącdyskursliberalnyzlewicowym.
Dziejesiętakrównieżwtychkontekstach,wktórychdotychczasdominował
modelskrajnieindywidualistyczny,np.wStanachZjednoczonych,gdziewostat-
nichlatachkobietyzaczęłymasowoprotestowaćwzwiązkuzbrakiempłatnego
urlopumacierzyńskiegoczyrodzicielskiego,dostępnejopiekizdrowotnejczyza-
siłkówrodzinnychitp.(DiQuinzio2006;Plant2012;por.Graff2014).Rebecca
JoPlant(2012)zwracauwagęnato,żeprogresywnegrupyamerykańskie,takie
jakpowstałakilkalattemusiećMomsRising,skupiająsięnaprawachmatek,
anieHmatekiojców”bądźHrodziców”.Przyjętąstrategięwyjaśniająspecyficzną
sytuacjąmatek,któresądyskryminowanejakozarównokobiety,jakirodzice
iktórychpotrzebymożnazaspokoićtylkopoprzezcałościowązmianęsposobu
