Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
28
RenataE.Hryciuk,ElżbietaKorolczuk
rzeczprawkobiet,przyczymdyskursrównościowydominowałwpierwszymokre-
siemobilizacji,podczasrewolucjimeksykańskiej(1910–1920)iwokresierekon-
strukcjipaństwa,adyskursmaternalistycznyprzybrałnasilewlatach40.XXw.,
współgrajączsilniepronatalistycznąpolitykąpaństwaiobowiązującym,oficjalnym
kultemmacierzyństwa.Temuwłaśniematernalistycznemuzwrotowiwobrębieru-
chukobiecegoMeksykankizawdzięczająuzyskanieprawwyborczychw1953r.
Wartoprzytymzaznaczać,żepoglądymeksykańskichdziałaczekwpisywałysię
wogólniejszytrendwlatynoamerykańskimruchukobiecym,traktującymacie-
rzyństwojakonajważniejsząpowinnośćkobiet,obowiązekwobecspołeczeństwa
inarodu,aleteżprzywilej,którymiałimzapewnićpełniępraw.WAmeryceŁa-
cińskiejmaternalizmpolityczny,nazywanyrównieżfeminizmemmacierzyńskim,
maswojekolejneodsłony,upolitycznianiemacierzyństwapozostajebowiemefek-
tywnąstrategiąpolitycznądodziś(por.Craske1999;Nash2004;Hryciuk2012).
WPolscedyskursmaternalistycznynigdyniebyłtakmocnoeksploatowany.
ChoćsufrażystkiodwoływałysiędowzorcaMatkiPolkijakopodstawylegitymi-
zacjikobiecegoobywatelstwa,torealnasiłapolitycznamacierzyństwaiprzypi-
sywanymukapitałkulturowysąwPolsceznaczniemniejszeniżnp.wMeksyku
(Hryciuk2012).Wynikatom.in.zhistorycznieukształtowanejwizjirelacjimiędzy
macierzyństwemanarodem.WksiążceDamy,rycerzeifeministkiSławomiraWal-
czewskatwierdzi,żemitMatkiPolki,wedługktóregomacierzyństwomiałobyć
sposobemnawkupieniesięwewspólnotęnarodową,jestwistocieantyemancy-
pacyjnyinawetjeślikobietamatkazostajewłączonawnurtżyciapublicznego,to
jejrolawsferzeprywatnejniepodlegarenegocjacji(1999,s.53).Jakwskazują
współczesnebadaczki,sufrażystkiodwoływałysięgłówniedoargumentuzaanga-
żowaniakobietwwalkęnarodowowyzwoleńcząorazpodkreślałykobiecepoświę-
ceniedlasprawynarodowej(Sierakowska2000;Kałwa2001).Nieoznaczato,
żemacierzyńskarolakobietbyłapomijana,jakbowiempodaje–zaDobrochną
Kałwą(2001)–AgnieszkaMrozik,prawakobietzyskiwałynaznaczeniu,gdy:
szermującetymhasłememancypantkisięgałydometafordomowych,byprzygotować
gruntdlakobietwsferzepublicznej(np.okobiecieaktywnejwżyciupublicznymmó-
wionojakodobrej,mądrejgospodyni,którauporządkujepaństwotak,jakporządkuje
swojedomostwo),atakżegdyodwoływałysiędoetosuMatkiPolkiczęściejniżdoetosu
Żołnierki(np.EmiliiPlaterczyMickiewiczowskiejGrażyny)(Mrozik2007).
Wydajesięjednak,żemacierzyństwobyłoakcentowanejakonietylewartość
samawsobie,ileelementszerszegoetosukobiecegopoświęceniadlanarodu.
Takżewpóźniejszymokresierzadkopojawiałysiępróbywykorzystywaniama-
cierzyństwajakolegitymizacjiżądańwysuwanychprzezkobietywsferzepublicz-
nej.Wśródprzykładówmożnawymienićmarszegłodowełódzkichwłókniarek
w1981r.(Mazurek2010)czymobilizacjęnarzeczfunduszualimentacyjnegona
