Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
28
1.Diasporaijejrelacjezpaństwempochodzeniajakoprzedmiotbadań
onoDkonceptualnąklatkę”izaczęłobyćuniwersalne,awręcznadużywane
doopisuprzypadkówzupełnienieprzystającychdoprzyjętychramkon-
cepcyjnych
33
.Brubakerpodkreśla,żeobecniewszystkomożebyćokreślone
mianemdiasporyitymsamymanalitycznawartośćtegoterminuzostała
utracona
34
.Jestonstosowanyobecniedoopisugrupzawodowych(diaspora
naukowców,intelektualistów,inżynierówczypiłkarzy),jaki
przypadkuucie-
kinierówzterenówobjętychkataklizmem35
.Brakprecyzjiterminologicznej
według
Tölölyanawynikaztego,żeo
becnydyskursbadańnaddiasporami
charakteryzujesięróżnymizastosowaniamiużywanychwnimkluczowych
pojęć,takichjakgrupaetnicznaidiasporyczna,transnarodowośćiglobalizm,
mobilnośćiosiedlenie,siećiprzestrzeń,lokalnośćiglobalność-jeżelione
tracąjednoliteznaczenie,nicdziwnego,żeterminopisywanyzaichpomocą
równieżulegadekonstrukcji
36
.
Pomimoterminologicznegorozmycia,diasporanadaljestunikalnym
iużytecznympojęciemstosowanymwprocesieanalizyprocesówspołecz-
nychipolitycznychzudziałempaństwigrupspołecznychzachodzących
wprzestrzeniponadnarodowej.Poniżejomawianekoncepcjediasporyjako
wspólnotytransnarodowejiwspólnotytożsamościpozwalająwyjśćpozatra-
dycyjneramydefinicyjneizwracająuwagęnazmienny,sytuacyjnyirelacyjny
kontekstistnieniadiasporyijejrelacjizpaństwempochodzenia.Pierwsze
ujęcieskupiasięnatreści,funkcjiiznaczeniuwzajemnychrelacjibudowanych
międzydiasporąapaństwempochodzeniaipaństwemzamieszkania.Drugie
podkreślaznaczeniepodstawowejroliwspólnejtożsamościjakoelementu
cementującegoczłonkówdiasporyibędącegofundamentempodejmowa-
nychprzezniąkolektywnychdziałań.Obaujęciatworząkontekstanalitycz-
ny,któryjestważnydlarozważańodiasporzejakopodmiociepolitycznym.
33S.Dufoix(2008),op.cit.,s.54-55.Autorwyróżniasiedempotocznych(kolokwial-
nych)sposobówużyciapojęciadiaspora,jako:1)statystycznapopulacjarozproszonychjed-
nostekiichpotomków,np.chińskadiasporato20mlnludzi;2)etniczno-kulturowawspól-
notazamieszkującakilkapaństw,np.przedstawicielehinduskiejdiaspory;3)etnicznagrupa
wdanympaństwie,anawetmieście,np.chińskadiasporaweFrancjiczyirańskadiaspora
wLosAngeles;4)określonaścieżkamigracyjna(migratorypattern),np.ekonomicznaczy
politycznadiaspora;5)określonystan,któryjestjednocześniehistorycznyipsychologicz-
ny,jednostkowyizbiorowy,którymożebyćtakżeokreślonyjakopozytywnylubnegatyw-
ny,np.byćczłonkiemdiaspory,żyćwdiasporze;6)geograficznaprzestrzeńrozproszenia
charakteryzującasięodległościąodkrajupochodzenia,np.Ormianiewdiasporze;7)pod-
grupawwiększejdiasporze,np.sefardyjskadiasporadlaŻydów,czykantońskadiaspora
dlaChińczyków.
34R.Brubaker(2005),op.cit.,s.3.
35K.Tölölyan(2007b),op.cit.,s.648.Wamerykańskichmediachtermindiasporapo-
jawiałsięwodniesieniudouciekinierówzterenówobjętychhuraganemKatrina.
36Ibidem,s.654.
