Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
1.Diasporaijejrelacjezpaństwempochodzeniajakoprzedmiotbadań
Diasporycznespołecznościisiecisąwzmacnianeprzezwspółczesnąin-
frastrukturęoraznarzędziaszybkiejimasowejkomunikacjiitransportu,któ-
redziękipowszechnejdostępnościzapewniająnieistniejącewcześniejnataką
skalęmożliwościtransnarodowychkontaktówipraktyk.Wtakimujęciu,
diasporaniejeststatycznymzjawiskiem,aleciągletworzoną,zmienną,nie-
ograniczonąterytorialniespołeczną,kulturowąipolitycznąwspólnotą,która
jestnietylkoprzedmiotem,aleipodmiotemwprzestrzenitransnarodowej.
Stanowibowiempodstawowyelementwpoluwzajemnychrelacjizacho-
dzącychmiędzykrajempochodzeniaipaństwamiosiedlenia.Współczesne
ujęciefenomenudiasporywiążesiętakżezezmianąpodejściawbadaniach
procesówmigracyjnych,wktórych,opróczwspomnianegojużtransnacjona-
lizmu,pojawiłsięnurtwskazującynapozytywnywpływmigracjiidiaspor
narozwójgospodarczyispołecznypaństwpochodzenia.Diasporaprzestała
byćpostrzeganawkategoriachetniczno-kulturowych:traumyrozproszenia,
nostalgiiiodtwarzaniakulturyprzodkówwpaństwachosiedlenia,azaczęła
byćanalizowanaprzezpryzmatzachodzącychzmianekonomicznychipoli-
tycznychitraktowanajakopodmiot,którymożestymulowaćwzrostgospo-
darczyiprocesydemokratyzacji,szczególniewprzypadkupaństwrozwija-
jącychsię
26
.Iwtymznaczeniustałasięprzedmiotemanalizekonomistów,
politologówiprzedstawicieliinnychdyscyplinpokrewnych.
Przeglądbogatejliteraturynaukowejdotyczącejdiasporpozwalanakon-
kluzję,żewciążtoczysiędebatadotyczącarozumieniategopojęcia
27
.Przed-
stawicieleżnychdyscyplinwskazująpodobnąlistęelementówskładowych,
zwracajączarazemuwagęnażnejejcechyjakokluczowewkonstytuowa-
niudiaspory:jednipodkreślająrolęetniczno-kulturowejtożsamości,drudzy
opisujądiasporęwkategoriachspecycznegotypugrupyspołecznejstwo-
rzonejwwynikuprocesówmigracyjnych,jeszczeinnitraktująjąjakopro-
jektpolitycznyopartynamobilizacjiidziałaniachwokółwspólnychcelów.
Należywyraźniepodkreślić,żeżadneztychpodejśćniejestwykluczające,
akcentującinneelementyjakotworzącepodstawowyfundamentdiaspory-
uzupełniająsięnawzajem.
26S.Dufoix(2011),FromNationalsAbroadto(Diaspora’:TheRiseandProgressofEx-
tra-TerritorialandOver-StateNations,DiasporaStudies4(1);M.Reis(2004),TheorizingDias-
pora:PerspectivesonDClassical”andDContemporary”Diaspora,InternationalMigration42(2);
G.Sheffer(2003),DiasporaPolitics:AtHomeAbroad.Cambridge:CambridgeUniversityPress.
27Podsumowanietegodyskursumożnaznaleźćw:R.Brubaker(2005),The(diaspora’
diaspora,EthnicandRacialStudies28(1);K.D.Butler(2001),Deningdiaspora,rening
adiscourse,Diaspora10(2);E.Mavroudi(2007),DiasporaasProcess:(De)Constructing
Boundaries,GeographyCompass1(3);D.Schnapper,D.Davis(1999),FromtheNation-state
totheTransnationalWorld:OntheMeaningandUsefulnessofDiasporaasaConcept,Dia-
spora8(3).