Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
34
RozdziałI.Ordoliberalizmispołecznagospodarkarynkowa
łeczeństwojestjednakzależneodistnieniapaństwa,gdyżwcałejswojejzłożono-
ściniebyłobyzdolnedodziałania.Potrzebujezatemnadrzędnegoorganu,który
pełniłbyrolęzarządcy51.Odjednostekludzkichzaśzależy,jakąformępaństwo-
wościwybiorą.Tymsamymludzkość,wodróżnieniuodinnychformorganizacji
spotykanychwświecieprzyrody,możesamadecydowaćorodzajukształtowanej
państwowości.ZtakzaprezentowanegoprzezFranzaBöhmapoglądudotyczą-
cegopaństwowości,możnawyciągnąćwniosekoneutralnympostrzeganiupraz
autorakategoriipaństwa.Badacztwierdził,żedopieroramyprawneorazkonsty-
tucjadefiniujązakreskompetencjiorazfunkcjipaństwa,określająctymsamym
zasadyładupolitycznegoorazspołeczno-gospodarczego52.
FranzBöhmbyłzwolennikiemładuspołeczno-gospodarczego,któryzapew-
niłbyjednostcemożliwienajwięcejwolnościosobistejorazmożliwościkształ-
towaniawłasnejegzystencji53.Celtenmożebyćjedyniezrealizowanywspołe-
czeństwieopartymnawłasnościprywatnej,którapowinnastanowićpodstawowy
elementkształtowaniaorazfunkcjonowaniaładupaństwowego.Jednocześnie
badaczprzewiduje,żeoparcieorganizacjispołeczeństwanawłasnościprywat-
nejniesiezasobądwarodzajezagrożeń.Pierwszymjestograniczeniewolności
osobistejzestronyinnychpodmiotówprywatnych.Drugim,ograniczeniewol-
nościzestronypaństwa54.Istotąproblemutychdwóchrodzajówryzykjestfakt,
żepaństwo,interweniującwobroniewolnościzagrożonejprzezinnepodmioty
rynkowe,równoleglezwiększaryzykoograniczeniawolnościzestronyaparatu
państwowego55.Rozwiązaniemtegodylematubyłobyograniczenierolipaństwa
doochronyizabezpieczeniawłasnościprywatnejorazustanowieniarampraw-
nychdlafunkcjonowaniaładukonkurencyjnego.Istotnawtymzakresiejeststa-
łakontrolapaństwanadprawidłowymfunkcjonowaniemmechanizmuwolnej
konkurencjiorazbieżącakorektapowstającychzakłóceń.Przykłademniepra-
widłowegodziałaniamechanizmuwolnejkonkurencji,wymagającegointerwen-
cjizestronyinstytucjipaństwowych,możebyćpróbastworzeniakartelu.Aby
uniknąćtakiejsytuacji,wopiniibadacza,szczególnąrolęwsystemieprawnym
51
Patrz:F
.Böhm,PrivatgesellschaftundMarktwirtschaft,HORDO–Jahrbuch”,Band17(1966),
s.81–83.Por.także:F.Böhm,DieOrdnungderWirtschaftalsgeschichtlicheAufgabeundrechtsschöp-
ferischeLeistung,w:HOrdnungderWirtschaft”,Bd.1,KohlhammerVerlag,Stuttgart1937.
52
Patrz:F
.Böhm,DieWirtschaftsordnungalsZentralbegriffdesWirtschaftsrechts,w:HMitteilun-
gendesJenaerInstitutsfürWirtschaftsrecht”,Heft31,UniversitätJena,Jena1936,s.3–14.
53
WinterpretacjiFranzaBöhmawolnośćiodpowiedzialnośćjednostekludzkichjestimdana
wrazzurodzeniem,zgodniezprawemnaturalnym.Wgospodarceispołeczeństwietrzebajątylko
chronićprzedgrożącymijejniebezpieczeństwami.Patrz:P
.Pysz,Ordoliberalnakoncepcjapolitykigo-
spodarczej,w:HOptimum.StudiaEkonomiczne”,nr4(36)2007,WydawnictwoUniwersytetuwBia-
łymstoku,Białystok2007,s.54.
54
Patrz:F
.Böhm,DervollständigeWettbewerbunddieAntimonopolgesetzgebung,w:HWirtschaft
undWettbewerb”,Bd.3,HandelsblattVerlag,Düsseldorf1953,s.178–192.
55
Patrz:T
.Zieschang,DasStaatsbild…,s.162–163.
