Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
KarolToeplitz
nadbudowaćswojewiecznezbawienienaczymśhistorycznym?-iwbrew:
filozofom,historykom,teologom,duchownymi»zwykłym»chrześcija-
nomodpowiada,analizującproblemwszechstronnie:NIE.Dlaczegonie?
Ponieważkażdepoznanieocharakterzehistorycznymmusiwkonklu-
zjikulminowaćwwiększymlubmniejszymstopniuaproksymacji,
wprzybliżeniu;stąddopewnościwiaryjestdaleko.Naczym,aściślej:
wczymwięcwiaramożemiećswojepodstawy?Wsubiektywnościod-
powiadaClimacus.Stądniedalekojużdowniosku:[subiektywna]pew-
nośćwiaryopierasięna[obiektywnej]niepewności!Wiaraokazujesię
byćrezultatemświadomiedokonywanegowyboru,wyboruwbrew
danymrozumu.
JanPawełIIrysująctypychrześcijańskiej(!)refleksjifilozoficznej,
wskazałnadwaaspekty:obiektywnyisubiektywny;tenostatni»...po-
leganaoczyszczeniurozumuprzezwiarę.Jakocnotateologalnawiara
uwalniarozumodzadufania-typowejpokusy,którejulegająfilozofo-
wie.Piętnowalijąjużśw.PawełiOjcowieKościoła,wczasachnam
bliższychfilozofowietacyjakPascalczyKierkegaard»3.Jesttowięc
chrześcijańskarefleksjafilozoficznapowstaławżywotnymzwiązku
zwiarą-dodajeAutor.
To,copowiedzianowyżejjednoznaczniedowodziistotnychróżnic
międzyHeglemorazheglizmemipoglądamiDuńczyka.Wszyscykomen-
tatorzybezwyjątkuakcentująkrytykępoglądówHegla,ale,cogodne
odnotowania,wtymfundamentalnymdzieleniemaanijednegocytatu
Hegla4!Sąomówienia.Iprawdąjest,żepozycjewyjścioweobumyśli-
cielisąnietylkoróżne,alesięwykluczają.Heglainteresująmakrostruk-
turyhistoriipowszechnej,wktórychjednostkajestpodporządkowanajej
ogólniejszymczęściom,podczasgdypunktemwyjściajestnieredukowal-
nadoniczegojednostka,niepodlegającaracjonalizacji.
Niemożnawięczrelacjonowaćtreści»...postscriptum...»,choćby
dlatego,żepojęciaabstrahują,abstrahująwłaśnieodkonkretności,która
dlaDuńczykajestpunktemwyjściaicelem,kuktóremuwinnadążyć.Stąd
bierzesiętotalnienegatywnystosunekdofilozofiiiteologii,usiłujących
»wcisnąć»człowiekawramysystemu.Systemracjonalizuje,toznaczy
szuka,iposługujesięprawdamipowszechnieobowiązującymi,niesu-
biektywnymi.Rodzisiętuniebagatelnepytanie:czyrefleksję,którajest
programowoantysystemowadasięująćwkarbyjakiegokolwieksystemu?
3Por.JanPawełII,encyklikaFidesetratio,Poznań1998,s.112-113.
4WszystkieodsyłaczedopoglądówHeglaijegodziełzamieszczonewprzypisach
pochodząodkomentatorówitłumaczy.
