Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Częśćpierwsza-Rozdział1.Historycznysposóbanalizy
59
dowiedzieć,cojestzistotyswejchrześcijańskie,gdyżjesttoto,couznaje
Kościół.
Słusznie.AlewtympunkcienawetLindbergniesprostałzadaniu
(najchętniejmamdoczynieniazdialektykiemipozostawiamGrundtvi-
gowito,conieporównywalne,niesamowite,niezrównane).Mianowicie
potym,gdysięoKościelepowiedziało,żeistniejeiżeodniegosięmożna
dowiedzieć,cojestchrześcijańskie,otymwspółczesnymKościelemówi
sięnastępnie,żejestapostolskim,tymsamym,któryistniałpoprzez
osiemnaściestuleci.Określenie(chrześcijański>oznaczatedywięcejniż
pojęcie(współczesny>,azastosowanedowspółczesnegoKościołaokreśla
przeszłość,awięccośhistorycznego,podobniejakwodniesieniudoBiblii.
Wtensposóbcałazasługateoriikościelnejzostałazniweczona.Jedyną
rzeczywistością,którastoiponaddowodem,jestwspółczesność,awszel-
kawypowiedźoczymśminionymwymagadowodu.Jeślijedenczłowiek
dodrugiegopowie:»Udowodnij,żejesteś»,totendrugisłusznieodpo-
wie:»Tojestnonsens».Jeślitennatomiastpowie:»Ja,któryteraztujestem
istniałemrealniewpodobnysposóbprzedprzeszłoczterystulaty»-to
pierwszymapełneprawopowiedzieć:»Udowodnijmito».Jestzadziwia-
jące,żetakdoświadczonydialektykjakLindberg,którypotrafiłwyłuskać
problem,tegoniedostrzegł.
Wmomencie,wktórymzapomocążywegosłowaustalasięhistorycz-
nąciągłość,rodząsięnatychmiasttesamezarzuty,którewysuwanopod
adresemteoriibiblijnej.Zzarzutamidziejesiępodobniejakzeskrzatem:
Człowiekprzeprowadzasięaskrzatwrazznim.Przezchwilępozory
mylą.TakigeniuszjakGrundtvigmożeprzyzmianieplanuoperacyjne-
goczućsięugruntowanywswoimprzekonaniu,żeprzyjegogenialnym
odkryciuwszystkopójdziegładko,zwłaszczajeślinowepozycjeniesą
atakowane.Niechterazteoriakościelnazniesienawałnicę,którąmusiała
wytrzymaćBiblia.Tocowtedy?Ponieważkażdeinnepostępowanie
obaliłobyteoriękościelnąiprzeniosłobyproblemnapłaszczyznęsubiek-
tywną(atamjestjegomiejsce,czegojednakobiektywnienastawiony
Grundtvignieuznaje),koniecznewięcstajesiękonsekwentnezastosowa-
nieprolegomenynaukowej,któraudowodniłabygenezępowstaniawy-
znaniawiary(Grundtvigokreślajemianem»żywegosłowa»)orazjego
niezmienneipowszechneznaczenienaprzestrzenitysiącaośmiusetlat;
oczywiścietakrytycznaanalizanatrafinatrudności,którychteoriabi-
blijnawogólenieznała24.Znówwięctrzebagrzebaćwstarychksiąż-
kach;żywesłowonictuniepomoże.
24[TekstSK]Zostrożnościmuszęwtymmiejscuzwrócićponownieuwagęnato,
codialektyczne.Niebyłobyniemożliwedopomyślenia,żebyktoś,ktoposiadawystar-
