Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
4.GdzieleżąInflantyPolskie?
29
Dźwinywiodładwustukilometrowa,pięknadrogadoRygi.Odkoń-
caXVIw.,czyliodswegopowstania42,Dyneburgbyłsiedzibąsądów
grodzkichiziemskich,komoryskarbowej,tudokońcaXVIIIw.odby-
wałysięsejmikigrodzkieobierająceposłównawarszawskiesejmy
walne.Miastosłynęłozwieloetniczności,zamieszkiwalijeŁatgal-
czycy,Rosjanie,Białorusini,Polacy,Żydzi,Litwini,Niemcy,Ukraiń-
cybywymienićtylkonacjenajliczniejsze.ZpoczątkiemXXwieku
miastowprzeważającejczęścizaludnionebyłoprzezmniejszość(więk-
szość?)żydowską,któranadawałamucharakterkupieckiej,dość
bogatejprowincji.Zracjiskrzyżowaniadwóchważnychmiędzyna-
rodowychliniikolejowychDyneburgstałsiędużymwęzłemkomu-
nikacyjnymizbiegiemczasunabierałcechośrodkaprzemysłowego.
Wobydwuwojnachświatowychzostałniemaldoszczętniezburzony,
apoodbudowiewyglądajakwiększośćmiastpostsowieckich,zsze-
rokimi,krzyżującymisiępodkątemprostymalejami,wzdłużktórych
stojąkilkupiętrowebloki.Upartyposzukiwaczodnajdziejednak
wcentrum,zwłaszczaprzyulicachRigasielaiSaulesiela,trochę
starejzabudowyprzypominającejkupiecświetnośćrodzinnego
„miastaEn”LeonidaDobyczina43.
OpróczDyneburgadoważniejszychośrodkówmiejskichInflant
Polskichnależały:Krasław(łot.Krâslava),Dagda(łot.Dagda),Lu-
cyn(łot.Ludza),Rzeżyca(łot.Rçzekne),Prele(łot.Preiïi),Warklany
(łot.Varaklâni),Wielony(łot.Vilâni)większośćznichbyłajedno-
cześniesiedzibąarystokratycznychrodówpolsko-inflanckich,litew-
skichipolskich,którezajmowałystarepokrzyżackiezamczyska,lub
teżbudowałyokazałepałace,występującetudodzisiajwniezwykłej
liczbieiopłakanymstanie44.NajdalejnapółnocwysuniętybyłMa-
rienhauz(łot.Viïaka),nawschódPosiń(łot.Pasiene);nazacho-
dzie,gdziespotykałysięgraniceInflantPolskich,tzw.Inflantszwedz-
kichiksięstwakurlandzkiego,leżałKryżbork(łot.Krustpils,dziś
42MiastoDyneburgpowstałoniemalodzerapodkoniecXVIw.,na
prawiemagdeburskimnadanymmuprzezStefanaBatoregow1582roku
zob.BolesławBrežgo,PrzywilejmiastaDyneburga,Wyd.„NaszegoGłosu”,
Dyneburg1932.Wodległościokoło18kmwgóręDźwinyleżałXIII-wiecz-
nyzamekigrodziskokrzyżackie(wkronikachjakoDźwińsk,Dynaburg,
Duneborch),poktórymdodzisiajpozostałyresztkiruinnamalowniczej
skarpienarzeką,wokolicachwioskiŽidina.
43Por.LeonidDobyczin,MiastoEn,przekł.,posł.iprzyp.HenrykChły-
stowski,Czytelnik,Warszawa1999.
44Zob.RomanAftanazy,DziejerezydencjinadawnychkresachRzeczy-
pospolitej,t.3,Województwotrockie,KsięstwoŻmudzkie,InflantyPolskie,
KsięstwoKurlandzkie,Ossolineum,Wrocław1992.