Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
oraztrzeci,którystanowiobiektywnawiedzazweryfikowananaukowooWnaj-
szerszymujęciuuczeniesięjestprocesemadaptacjijednostkidoświata,do
warunkóworazwymagańśrodowiskairozpoczynasięwmomencienarodzin,
anawetpoczęciaikończyzchwiląjejśmiercioWzwiązkuztymdajesięwjego
przebieguwyróżnićróżneetapyosobniczegouczeniasięorazspecyficznedo
tegomechanizmyimetodyoPowołującsięzwłaszczanawynikibadańzzakresu
neuronauk,przyjmujesię,żedzieciństwojestokresemnajbardziejwrażliwym
nawszelkieformyuczeniasię(Gopnik,Meltzol,Kuhl,2004)oChoćoczywiście
dorosłościniemożnarozstrzygaćjedyniejakoefektukumulacjidoświadczeń
uzyskanychwpoprzednichokresachrozwojuoTymbardziej,żedynamika
zmianwspółczesnegoświatanieustanniestawiaczłowiekawroliucznia,bez
względunajegowiekibogactwodoświadczeńoRozumienieuczeniasięjako
procesuadaptacjidozmieniającychsięwarunkówśrodowiskażyciaczłowieka
nietylkopodkreślajegowyjątkowąwartośćdlaogólnegorozwojucywilizacji,
alewręczwyznaczakierunekewolucjigatunkuhomo-sapiensiuzyskanieprzez
niegosupremacjiwświecieprzyrodyoOdczasuteoriiewolucjiprawoprzy-
stosowaniasiędośrodowiskauważanejestzauniwersalneistanowiąceistotę
życiairozwojuwszystkichorganizmówżywychoCzłowiekauważasięjednak
zajednostkęjedynąwswoimrodzaju,choćpodlegającąprawomnaturyoTakie
ujęcieczłowiekajestszczególniecharakterystycznedlateoriiewolucjidrugiej
połowyXXwiekuoKlasycznerozumienieewolucjonizmuwyraźniewskazuje,że
toorganizmyprzystosowująsiędośrodowiska,anienaodwrótoWielejednak
gatunków,którewytworzyłybehawioralnypoziomdziedziczenia,awprzypad-
kuczłowiekadodatkowopoziomsymboliczny,potrafinatyległębokozmienić
strukturęwłasnegośrodowiska,żewpływająonenaewolucyjnądynamikęlinii
reprodukcyjnych,którychelementemoSpecyficznąwłaściwościąbehawio-
ralnychisymbolicznychsystemówdziedziczeniajestaktywnośćorganizmu
wzdobywaniuiprzekazywaniuinformacjioCzłowiekprzekształcaśrodowisko
swegożyciawceluskutecznegozaspokajaniaosobistychpotrzebidziękitemu
podejmowaneprzezniegodziałaniaoddziałująnaprzystosowawcząwartość
własnegofenotypuoMówiącjęzykiemteoriiewolucji,człowieksamkonstruuje
niszęekologiczną,wktórejprzebiegajegoaktywnośćżyciowa(Odling-Smee,
Laland,Feldman,2003)o
Wkontekściewcześniejszychrozważańnależyzauważyć,żeczłowiekjest
aktywnymtwórcąswegorozwojuimaogromnieważnyudziałwjegoprzebiegu
idynamiceoNieprzystosowujesiębierniedozmian,jakiezachodząwrzeczywi-
stości,aleczynniekształtujezniąswojerelacjeoWywierawpływnaprzemiany,
18Wybranekontekstyuczeniasięprzyrody