Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
Wstęp(nykurs)
miejscemantropologicznym”
,flliterackąantropologiąszkoły”czyukie-
runkowanymantropologicznietematemflczłowiekawprzestrzeniach
szkoły”30takżeczęstopodsuwająkoncepcje,którepozwalająuchwycić
złożonąrelacjężycie–szkoła.MartaRusekzauważanaprzykład:
Jużtenkrótki,szkicowyzaryspozwalawyłonićkilkawęzłowychzagad-
nień,którewyznaczająróżnekierunkirefleksji.Skupiasięonawokół
takichpojęć,jak:miejsceantropologiczne(wujęciuM.Augé),technologia
władzy(M.Foucault),przemocsymboliczna(P.Bourdieu),podmiotowość
itożsamośćjednostkiorazjejrelacjadogrupy(F.Znaniecki).Wszystkiete
aspektynietylesumująsię,cołączą,dając–jakbyśmydziśpowiedzieli–
efektsynergii.Tosprawia,żeszkolnaedukacjaokazujesięskomplikowaną
praktykądniacodziennego,wktórejujawniasięewoluującawczasie
inieustanniesięodnawiającakoncepcjaczłowieka.Literaturadajemożli-
wośćrównoczesnegowgląduwrozmaiteaspektyiwymiarytejpraktyki,
ajednocześnieuwidaczniapewneproblemyizjawiska,któreumykają
innymrodzajomrefleksji–czynijespołeczniedostrzeganymi31.
Rusekiinnipolscyprekursorzyflliterackiejantropologiiszkoły”nie
koncentrująsięjednaknapoezji.Inawetwśródzapamiętanychzlekturo-
wejedukacjitekstówpoświęconychszkolerespondenciwymieniajątylko
nieliczneprzykładypoetyckiewarteprzywołaniawkontekścierozważań
nadmetaforyzującąfunkcjąsferyedukacji(NaukaJulianaTuwima,Panod
przyrodyZbigniewaHerberta,DomoichuczniówJanaTwardowskiego)32.
Dotychczasowerozpoznaniadotyczącemetaforyszkoływpolskiej
poezjiwspółczesnejtoczęstofragmentaryczneanalizy,powstałeprzy
okazjizajmowaniasięinnątematyką,naprzykładnauczycielskimiepi-
zodamiwbiografiipoetów33lubobrazemdzieciństwawliteraturze34.
30Zob.M.Rusek:Szkołajakomiejsceantropologiczne.Świadectwaliterackie.W:
Nowoczesnośćwpolonistycznejeduk@cji.Red.A.Pilch,M.Trysińska.Kraków2013,
s.45–55;Eadem:LiterackaantropologiaszkołyprzełomuXIXiXXw.Rekonesans.flRuch
Literacki”2014,nr1,s.35–51;M.Wróblewski:Człowiekwprzestrzeniachszkoły.Stu‑
diumantropologiczne.Toruń2014.
31M.Rusek:Literackaantropologiaszkołył,s.36–37.
32Zob.A.Gis:flSzkoło,szkoło,gdycięwspominamł”Lekturowyobrazedukacji.flJę-
zykPolskiwGimnazjum”2012/2013,nr4,s.35–48.
33Zob.A.Jarzyna:JózefCzechowicz.Szkicdydaktyczny(dlaWładysławaPanasa).
flPolonistyka”2009,nr7,s.18–24;A.Kwiatkowska:Nauczyciel‑poeta.flPolonistyka”
2009,nr7,s.25–28.
34Zob.G.Leszczyński:Kulturowyobrazdzieckaidzieciństwawliteraturzedrugiej
połowyXIXiwXXwieku.Wybraneproblemy.Warszawa2006;R.Mielhorski:Topos
