Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Pracadomowazwojny
wdrugimrokuwojny
zabilipanaodprzyrody
łobuzyodhistorii18
WZZH,121–123
45
Graszkolnąfrazeologią(flpanodprzyrody”
,aleflłobuzyodhisto-
rii”)pozwalauwydatnićkontrastmiędzynauczycielemistojącązanim
formacjąkulturowąatymi,którzyprzemocą,wimięflkonieczności
dziejowej”
,wbrewszlachetnymregułomprzedwojennegoświatauni-
cestwiająpanaodprzyrody–likwidująctymsamymwartości,które
uosabia.Śmierćpedagogatośmierćepoki,zapowiedźsowietyzacji
ipauperyzacjiznaczniewykraczającejpozaświatszkolny19.
Zapomocąmetaforszkolnychizwiązanychzzabawąwutworze
DziecimrokuBogusławaLatawiecprezentujedziecięcespojrzeniena
początkipowojennegożyciaitrudnościzuwierzeniemwto,żewojna
naprawdęminęła:
Myzwycięscy–bożywi
inakarmieniplyndzamiztartychperek
mybiorącylekcjehistoriinaskrzypiącym
trzepakudodywanów:
koziołekdotyłu–znaczyłpowrótwojny
dwadoprzodu–wyzwolenie
zwieszankaramionamidoziemi–rozstrzelany,trup20
flSzkolna”historiajawisięjednaknietylkojakosposóbporządko-
waniazwiązanychzwojnąprzeżyć,aleteżjakosprawczyniwojennego
zła.TakjestwwierszuPewnośćEwyLipskiej:
18CytowanewtymrozdzialewierszeZbigniewaHerbertapochodzązwyda-
niaWierszezebrane.Kraków2011,oznaczonegodalejskrótemWZZH.Poprzecin-
kupodanyjestnumerstrony.KrzysztofKarasek,poetarównieżstosującymetafo-
ryszkolne,proponujeesejwłaśnieotychzacytowanychwersachPanaodprzyrody
(zob.K.Karasek:Kołataniewiersza.W:PoeciczytająHerberta.Red.A.Franaszek.Kra-
ków2009,s.24).
19Zabitypodczaswojnynauczyciel(tymrazemhistorii)wracateżwwierszu
M.JastrunaDuchobojętny.Zkoleiznienawidzonykolegazgimnazjumzjawiasię
wSnach,drugiejczęściOpowiadaniadydaktycznegoRóżewicza,itakżeprzypomina
sobąowojnie.Zarównoteteksty,jakiPanodprzyrody,omówionezostanąbliżej
wrozdzialepiątym.
20B.Latawiec:Gdybyczasbyłziemią.Sopot2011,s.29–30.
