Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
54
Częśćpierwsza.Ideaniezależnościwładzysądowniczejijejjurydyzacja
funkcjonalnewyodrębnieniewładzysądowniczejjakoodrębnejsfery
działaniapaństwapozwoliłonaformułowaniepostulatówniezależności
wujęciufunkcjonalnym.
2.3.„Władzasądzenia”wujęciuMonteskiusza
iwspółczesnychmumyślicieliangielskich
Oświeceniowamyśldotyczącawyodrębnieniainiezależnościwładzy
sądowniczejpozostajepodsilnymwpływempoglądówMonteskiusza
zawartychwtraktacieOduchupraw.Tobowiemtenautor,zainspiro-
wanyangielskimirozwiązaniamiprawnymzzakresuustrojusądowni-
ctwa,wprowadzonymiwlatach1701-172039,którezostanąomówione
szczegółowowrozdzialeII,sformułowałkoncepcjęnowożytnegopo-
działuwładzy.Choćwspółczesnerozumienietejkoncepcjijestmocno
zmodyfikowaneidalekieodoryginału,znajdujeonabodajnajpełniejsze
zastosowaniewpraktyceijestokreślanamianemklasycznej40.Koncepcja
taopierasięnawyodrębnieniuprawnychsferdziałaniapaństwa,wy-
różnionychzewzględunakryteriumprzedmiotowe,przydzieleniuich
odrębnymodsiebieorganomwujęciupodmiotowym,wprowadzeniu
hamulcówustrojowychiuwzględnieniuspołecznegopodziałuwła-
dzy41.Monteskiuszwswoimmodeluzakładał,żewkażdympaństwie
możnawyodrębnićtrzyrodzajewładzy:prawodawczą,wykonawczą
isądzenia42.Mocątejpierwszejwładcalubprawodawcastanowiprawa
najakiśczasalbonazawszeipoprawiaalbousuwate,któreistnieją.
Mocądrugiej-wydajewojnęlubzawierapokój,wysyłalubumacnia
poselstwa,umacniabezpieczeństwo,uprzedzanajazdy.Mocątrzeciej-
karzezbrodnielubsądzizbrodniepoddanych43.Cocharakterystyczne,
nieposługiwałsięonwtymkontekściepojęciemnwładzasądownicza”
,
39
S.J.Ervin,SeparationofPowers:JudicialIndependence,nLawandContemporary
Problems”1970/1,s.109.
40
41
G.Chycki,Jedność...,s.41.
R.M.Małajny,Trzyteorie...,s.206.
42
Monteskiusz,Oduchupraw,Kęty1997,s.137.
43
Monteskiusz,Oduchu...,s.137.