Niezbędnik lekarza dyżurnego SOR

Janusz Springer, Jacek Kleszczyński

Uzyskaj dostęp

Zakup książkę

ISBN/ISSN:

978-83-200-6409-4

DOI:

Wydawnictwo:

PZWL Wydawnictwo Lekarskie

Rok wydania:

2021

Liczba stron:

568

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

. Niezbędnik lekarza dyżurnego SOR. Red. Springer, Janusz; Kleszczyński, Jacek . : PZWL Wydawnictwo Lekarskie, 2021, 568 s. ISBN 978-83-200-6409-4

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A2 Springer, J.

A2 Kleszczyński, J.

T1 Niezbędnik lekarza dyżurnego SOR

PB PZWL Wydawnictwo Lekarskie

YR 2021

SN 978-83-200-6409-4

Bibliografia BibTex:

@Book{ 248820, author = "", editor = "Springer, Janusz and Kleszczyński, Jacek", title = "Niezbędnik lekarza dyżurnego SOR", publisher = "PZWL Wydawnictwo Lekarskie", year = "2021", address = "", isbn = "978-83-200-6409-4" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU -

ED - Springer, Janusz

ED - Kleszczyński, Jacek

TI - Niezbędnik lekarza dyżurnego SOR

PB - PZWL Wydawnictwo Lekarskie

CY -

PY - 2021

SN - 978-83-200-6409-4

ER -

Netografia (standard APA):

. Red. Springer, Janusz; Kleszczyński, Jacek. Niezbędnik lekarza dyżurnego SOR [baza danych online] : PZWL Wydawnictwo Lekarskie, 2021 [dostęp: 27 04 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/niezbednik-lekarza-dyzurnego-sor-janusz-springer-jacek-248820.

ból, nadciśnienie tętnicze, serce, udar mózgu, duszność, dyżur, wstrząs, ostry dyżur, SOR, LPR, krwawienie, majaczenie, szczepienie

„Niezbędnik lekarza dyżurnego SOR” powstał na prośbę członków i sympatyków Sekcji Młodych Lekarzy przy Polskim Towarzystwie Medycyny Ratunkowej. Mimo wielu dostępnych źródeł internetowych i opracowań papierowych na polskim rynku brakow...

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-200-6409-4

DOI:

Wydawnictwo:

PZWL Wydawnictwo Lekarskie

Rok wydania:

2021

Liczba stron:

568

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Przedmowa – Praefatio18
Co pominęliśmy oraz co proponujemy – Praeterita propositaque20
Lekarz SOR na dyżurze w czasie pandemii COVID-19 – Doctor OCEP agens tempore pandemiae COVID-1921
1. Adan R. ATRIHAM Podejście do dyżuru w SOR – Tractatio munium doctoris in OCEP – How to approach a shift in the Emergency Department24
2. Jakub JAŻDŻEWSKI Co się dzieje poza algorytmami, czyli dyżur w SOR z szerszej perspektywy – Res ultra rationes agendi actae sive tempus munium in OCEP perspectione laxiore – What is happening outside the algorithms? Shift at an Emergency Department from a broader perspective32
3. Michał KURDZIEL Współpraca z funkcjonariuszami Policji – Cooperatio doctoris OCEP cum custodibus publicis – Cooperation of Emergency Department doctor with Police oﬃcers38
4. Irina MOGILNAYA-WENGLOWSKA Pacjent osadzony konwojowany przez funkcjonariuszy służby więziennej (SW) – Incarceratus patiens a carceriis custoditus – Incarcerated patient transported by Prison Service oﬃcers55
5. Arkadiusz WEJNARSKI, Tomasz DERKOWSKI Współpraca z Lotniczym Pogotowiem Ratunkowym – Cooperatio doctoris OCEP cum Aeronauticis Servatoribus Medicinalibus – Cooperation of the ED doctor with the Polish Medical Air Rescue58
6. Tomasz JUREK, Marta RORAT, Dominika KOCOWSKA-DZIK Informowanie pacjenta i jego zgoda na udzielanie świadczeń zdrowotnych – Patientem edocere et eius voluntatem therapiae accipere – Informing the patient and consent for healthcare services66
7. Dominika KOCOWSKA-DZIK, Tomasz JUREK, Marta RORAT Tajemnica medyczna i prywatność w SOR – Conﬁdentia medicinalis et secretum in OCEP – Medical conﬁdentiality and privacy at the Emergency Department79
8. Agnieszka WLAZŁO Komunikacja z pacjentem trudnym – Communicatio cum patiente diﬃcili – Communication with a diﬃcult patient86
9. Daniel DUCHAŃ-OGRODNIK Przekazywanie„złych wieści” – Ars nuntiandi mala – Communicating unfavorable information90
10. Jacek KLESZCZYŃSKI Promocja zdrowia w SOR i formułowanie zaleceń przy wypisie – Promotionem salutis in OCEP – Promoting health at the Emergency Departament93
11. Agnieszka WLAZŁO Wypalenie zawodowe – Exustio profesionalis – Job burnout99
12. Janusz SPRINGER Duszność – Dyspnoe – Dyspnea104
13. Nicole TYCZYNSKA Wentylacja nieinwazyjna w SOR – Ventilatio noninvasiva in OCEP – Non-invasive ventilation in the Emergency Department119
14. Reuben J. STRAYER Intubacja dotchawicza – Intubatio endotrachealis – Endotracheal intubation126
15. Katarzyna STAROSTA, Karolina BURSKA Przezskórny dostęp ratunkowy do dróg oddechowych – Percutaneus salutem aﬀerens accessus ad vias aereas – Percutaneous emergency airway access133
16. Małgorzata RAK, Tomasz ILCZAK Wstrząs – Commotus – Shock144
17. Małgorzata RAK Ultrasonograﬁa przyłóżkowa – Ultrasonographia adlectuaria – Point-of-care ultrasonography (POCUS)152
18. Anthony RODIGIN Zaburzenia stanu świadomości – Perturbationes conscientiae – Altered mental status160
19. Przemysław M. WASZAK Majaczenie – Delirium – Delirium167
20. Janusz SPRINGER Ogólne zasady leczenia bólu w SOR – Regulae generales therapiae doloris in OCEP – General principles of analgesia at the ED176
21. Reuben J. STRAYER Analgosedacja proceduralna w SOR – Analgosedatio rationalis in OCEP – Procedural sedation in the ED184
22. Janusz SPRINGER Ból boku – Dolor lateris – Flank pain192
23. Ewelina TRYBAŁA, Janusz SPRINGER Ból głowy – Cephalgia – Headache194
24. Janusz SPRINGER Ból kończyny – Dolor membri – Limb pain200
25. Ewelina TRYBAŁA, Janusz SPRINGER Ostry ból pleców – Dorsalgia acuta – Acute back pain214
26. Ewa SOBCZAK Ból brzucha – Abdominalgia – Abdominal pain218
27. Janusz SPRINGER, Grzegorz PISKULAK Ból brzucha oraz miednicy u kobiety – Abdominalgia/pelvialgia feminae – Abdominal and pelvic pain in women229
28. Ewa SOBCZAK, Janusz SPRINGER Krwawienie z przewodu pokarmowego – Haemorrhagia gastrointestinalis – Gastrointestinal tract bleeding231
29. Janusz SPRINGER, Grzegorz PISKULAK Krwawienie z pochwy – Hemorrhagia vaginalis – Vaginal bleeding241
30. Janusz SPRINGER, Monika LICA-GORZYNSKA Nieurazowy ból w klatce piersiowej – Thoracalgia – Non-traumatic chest pain245
31. Jacek KLESZCZYŃSKI Ostry zespół wieńcowy – Syndroma coronaria acuta – Acute coronary syndrome252
32. Janusz SPRINGER Troponina – Troponinum – Troponin261
33. Janusz SPRINGER, Monika LICA-GORZYNSKA Ostre rozwarstwienie aorty – Dissectio aortae – Aortic dissection264
34. Janusz SPRINGER, Monika LICA-GORZYNSKA Zatorowość płucna – Embolia pulmonalis – Pulmonary embolism (PE)270
35. Janusz SPRINGER D-dimer – D-dimer – D-dimer283
36. Janusz SPRINGER, Monika LICA-GORZYNSKA Kołatanie serca – Palpitatio – Palpitations285
37. Janusz SPRINGER, Monika LICA-GORZYNSKA Omdlenia – Syncope – Syncope293
38. Janusz SPRINGER, Monika LICA-GORZYNSKA Niewydolność serca – Insuﬃcientia cordis – Heart failure302
39. Janusz SPRINGER BNP – Natriuretici peptidi encephali – Brain Natriuretic Peptide (BNP)309
40. Janusz SPRINGER Nadciśnienie tętnicze – Hypertensio arterialis – Arterial hypertension311
41. Janusz SPRINGER, Monika LICA-GORZYNSKA Leczenie przeciwkrzepliwe a procedury inwazyjne w SOR – Therapia anticoagulans et ratio agendi in OCEP – Anticoagulant therapy and invasive procedures at the ED316
42. Janusz SPRINGER Hipoglikemia – Hypoglycaemia – Hypoglycemia322
43. Janusz SPRINGER Hiperglikemia – Hyperglycaemia – Hyperglycemia325
44. Anna KORZON-BURAKOWSKA, Janusz SPRINGER Stopa cukrzycowa – Pes diabeticus – Diabetic foot331
45. Janusz SPRINGER Hipokaliemia – Hypokaliaemia – Hypokalemia335
46. Janusz SPRINGER Hiperkaliemia – Hiperkaliemia – Hyperkalemia339
47. Janusz SPRINGER Hiponatremia – Hyponatraemia – Hyponatremia343
48. Janusz SPRINGER Hipernatremia – Hypernatraemia – Hypernatremia347
49. Janusz SPRINGER, Maciej WORONIECKI Ból przy oddawaniu moczu – Alginuresis – Dysuria350
50. Janusz SPRINGER, Maciej WORONIECKI Kamica nerkowa i moczowodowa – Nephrolitihiasis et urethrolithiasis – Renal and urethral Stones352
51. Janusz SPRINGER, Maciej WORONIECKI Krwiomocz – Haematuria – Hematuria355
52. Janusz SPRINGER, Maciej WORONIECKI Obrzęk moszny – Oedema scroti – Scrotal edema358
53. Janusz SPRINGER, Maciej WORONIECKI Zatrzymanie moczu – Iischuria – Urinary retention360
54. Janusz SPRINGER, Grzegorz FARAN Ostre uszkodzenie nerek – Insuﬃcientia renum acuta – Acute kidney injury362
55. Janusz SPRINGER, Grzegorz FARAN Kreatynina, eGFR i mocznik – Creatinine, indicatio liquo glomerulus et urea – Creatinine, estimated Glomerular Filtration Rate and urea368
56. Janusz SPRINGER Sepsa – Sepsis – Sepsis372
57. Janusz SPRINGER Prokalcytonina – Procalcitoninum – Procalcitonin381
58. Janusz SPRINGER, Michał PATOCK Wstępne postępowanie z pacjentem zatrutym – Prima ratio agendi cum patiente intoxicato – Initial management of the poisoned patient384
59. Jacek KLESZCZYŃSKI Zatrucie etanolem – Intoxicatio ethanolica – Alcohol intoxication400
60. Janusz SPRINGER Zatrucie tlenkiem węgla (zaczadzenie) – Intoxicatio eﬄuvio carbonis monoxydati – Carbon monoxide poisoning406
61. Janusz SPRINGER, Mariusz SIEMIŃSKI Napad drgawek – Colvulsiones – Convulsions412
62. Ewelina TRYBAŁA, Janusz SPRINGER Opadnięty kącik ust – Anguli oris ptosis – Mouth droop422
63. Janusz SPRINGER, Dariusz GĄSECKI Udar mózgu i przemijające niedokrwienie mózgu (TIA) – Apoplexia/paroxysmus ischaemiae transitorius – Stroke and transient ischemic attack (TIA)425
64. Peter JOHNS, Janusz SPRINGER Zawroty głowy – Vertigo – Vertigo442
65. Przemysław M. WASZAK, Marta SARBIEWSKA Badanie psychiatryczne w SOR – Examinatio psychiatrica in OCEP – Psychiatric examination at the ED456
66. Przemysław M. WASZAK, Marta SARBIEWSKA Alkoholowy zespół odstawienny – Syndrome detractionis alcoholicae – Alcohol withdrawal syndrome464
67. Przemysław M. WASZAK, Anna Sylwia KOWALSKA Zachowania samobójcze – Suicidomania et tentamen suicidii – Suicidal behaviors473
68. Przemysław M. WASZAK, Jacek KLESZCZYŃSKI Stosowanie przymusu bezpośredniego w SOR – Coactio directa in OCEP – Use of restraint at the ED482
69. Krzysztof KARWAN Wielonarządowe obrażenia ciała – Polytrauma – Polytrauma497
70. Adan R. ATRIHAM Postępowanie z chorym dzieckiem w SOR – Ratio agendi cum puero aegro in OCEP – Approach to the sick child at the Emergency Department510
71. Janusz SPRINGER Oparzenia – Combustiones – Burns525
72. Janusz SPRINGER Ból i zaczerwienienie oka – Dolor et erythema oculi – Red and painful eye536
73. Janusz SPRINGER Proﬁlaktyka zakrzepicy u pacjentów z tymczasowym unieruchomieniem kończyny – Thromboprophylaxis causa immobilisationis extremitatum temporariae – Thrombosis prophylaxis in patients with temporary limb immobilization541
74. Janusz SPRINGER Proﬁlaktyka zakażeń pacjenta po urazie – Prophylaxis infectionis in patientem traumaticum – Post-trauma infection prevention543
75. Janusz SPRINGER Leczenie składnikami krwi w SOR – Therapia haematogenica in OCEP – Blood component therapy at the ED547
Wybrane skrótowce, oznaczenia i terminologia obcojęzyczna– Abbreviatio et terminologia lingua – Abbreviations and foreign languageterminology558
Skorowidz562

naukowychwiążesięzespadkiemśmiertelnościpacjentów.Dołożyliśmystarań,aby

zawartew„Niezbędniku”algorytmybyłyszczegółowe,opartenanajnowszychwytycznych

(lubprzeglądachliteratury).Oparliśmysięwpierwszejkolejnościnawytycznychpolskich

towarzystwnaukowych,awrazieichbrakuszukaliśmywdorobkutowarzystwiplacówek

europejskich,amerykańskichlubnawetaustralijskich.

Wytyczne,algorytmyorazEvidence-BasedMedicinetotematynadalbudzącękontrower-

sjewpolskimśrodowiskumedycznym.Zdajemysobiesprawę,że„wmedycyniejestjak

wkinie,”przezconiemożnawszystkichsytuacjiująćwschematach.Medycynaratun-

kowawymagaodlekarzarozwiązywanianietypowychproblemówiimprowizowaniaczę-

ściejniżwinnychspecjalnościachmedycyny.Dlategozgadzamysięzestarądewizą

naszychnauczycieli,żemedycynajestsztuką.Jednakżejesteśmyprzekonani,żeaby

mócbyć„artystą”,uprawiaćmedycynęjaksztukęiwybiegaćpozaschematy,lekarz

musinajpierwpoznaćteschematy,solidnieopanowaćswójfachizapewniaćpacjen-

tomwysokistandarddiagnostykiileczeniawsposóbpowtarzalny,anieprzypadkowy.

Uważamy,żewłaśnietutajjestrolaEBM,wytycznychorazalgorytmów.Innymisłowami

zawarliśmyw„Niezbędniku”EBMiproponujemyzostawićimprowizacjęnaczassytuacji

faktyczniewybiegającychpozajegoramy.

Nazwhandlowychlekówjestwiele,aichdostępnośćulegazmianom.Dodatkowonie

chcemysugerowaćwyższościżadnegokonkretnegopreparatunadinnymi,więc„Niezbęd-

nik”zawieratylkonazwymiędzynarodowe(łacińskie).

Dołacinynawiązaliśmytakżewtytułachposzczególnychrodziałów.Zależałonamnasym-

bolicznymnawiązaniudoogromnegodorobkunaukowegoiedukacyjnegonapisanegopo

łacinieprzeznaszychpoprzedników.

ZachęcamyPaństwa,CzytelnikówiUżytkownikówtejksiążki,doprzesyłanianamwszel-

kichuwagipomysłównakolejnąedycjęnaadresjanusz.springer@gumed.edu.pl.

Jesteśmypewni,żezWasząpomocąnapiszemylepszyibardziejprzydatny„Niezbędnik”.

„Niezbędnik”jestnieodłączniezwiązanyzdużurami.Większośćjegomanuskryptu

powstałopodczaspodróżypociągiemnadyżur,międzydyżuramilubwchwilach„wykrad-

niętych”podczasdyżurównaSzpitalnychOddziałachRatunkowychorazkaretkachspe-

cjalistycznych,międzywezwaniamidopacjentów.

„Niezbędnik”jestnapisanyprzezlekarzydyżurnychSORdlalekarzydyżurnychSOR.

Życzymyudanychdyżurów!

JacekKleszczyński

JanuszSpringer

––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––

Niniejsząksiążkędedykujemywszystkimlekarzom,pielęgniarkom,ratownikommedycz-

nym,technikom,sanitariuszom,ekipomtransportowym,salowymorazochroniarzom

dyżurującymnaSzpitalnychOddziałachRatunkowych.Czylitym,którzynieśpiąpoto,

abyinnimoglispaćspokojnieorazabywrazienagłejpotrzebyotrzymalipomociopiekę

wbezpiecznymmiejscu.Dlawiększościpacjentóworazichrodzinjesteściebezimien-

nymi,prawieniezauważalnymitrzecioplanowymiaktoramiwdramacieichżycia.Jednakże

powolinadchodziczas,wktórymWaszatytanicznaizakulisowapracawszpitalachwresz-

ciezostaniezauważona.

XVIII

Przedmowa

Brak wyników

Niezbędnik lekarza dyżurnego SOR

Treść książki

Znajdź bibliotekę blisko siebie, i uzyskaj dostęp do ebooka w systemie IBUK Libra