Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
powszechnieznanąitaką,nadktórąwogólenienależy
sięzatrzymywać.Zawieraonajednakniestwierdzenie
faktu,tylkoocenęwspólnoty.
Znów:niemamżadnegosposobu,żebystwierdzić,
jakczęstodawniPolacymyliswojezwierzęta
hodowlane.Zajmujemnietutajwpisanawpodobne
zdaniaocenawspólnoty,aniestanhigienykrów
naLitwiewroku1849.
Niektórezprzytaczanychwtejksiążceopiniidadzą
siępotwierdzićlubbędziemożnaimzaprzeczyćiwtedy
staramsięprzytoczyćodpowiedniedanestatystyczne
czywynikisondaży.Powtarzamjednakporaztrzeci,
abyuniknąćnieporozumień:nieotakiefaktytuchodzi.
Chodziowyobrażeniesamychsiebie,anieoto,naile
jestonoprawdziwe.Zpewnościąitakznajdziesię
krytyk,któryzarzucimiszkalowanienaroduiszerzenie
antypolskichuprzedzeń.Takwestiapowinnabyć
jednakjaknajbardziejjasna:niechodzioodpowiedź
napytanie:„JacysąPolacy?”,tylkonapytanie:„Jak
Polacysiebiepostrzegają?”.
Niejesttoteżksiążkao„polskimcharakterze
narodowym”,czylicechach,któresąwjakiśsposób
specyficznieprzypisanedobyciaPolakiem.Niejestem
pewien,czycharakterynarodowewogóleistnieją,
anaukowcymająsprzeczneopiniewtejkwestii3.
Zebraniewypowiedzinatematpolskiego
wyobrażenianassamychokazałosięskomplikowane
–niedlatego,żesątrudnodostępne,tylkodlatego,
żejestichtakdużo.Przejrzałemobszernyzbiór
tekstów,liczącywieledziesiątkówtysięcystron:
toprzedewszystkimliteraturapiękna,publicystyka
ipoezjaorazlicznedziennikiiwyborylistów.Sięgałem
takżedotekstówpiosenek.Chociażzbierałemprzede
wszystkimopiniebezpośrednie–zdaniawrodzaju
„jesteśmy…”,„Polacysą…”,„unasjest…”itakdalej
–itakwybrałemtylecytatów,żebeztrudumożna
byłobytylkoznichsamych,bezżadnegokomentarza,
złożyćkilkaksiążekznaczniegrubszychodtej.
Autostereotypwyrażasięoczywiścienietylko
