Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
28
Nobliścizekonomii1969–2021
TakzwananormaTinbergenaprzewiduje,żewprzedsiębiorstwieroz-
piętośćmiędzydochodaminajwiększyminajmniejszymniepowinnaprze-
wyższaćpięćdojednego.Wyższarelacjamożeokazaćsięszkodliwadlain-
stytucji.
Druginoblistaz1969roku,RagnarFrisch,wmniejszymlubwiększym
zakresiezajmowałsięniemalwszystkimiobszaramiekonomii,najważniejsze
wjegodorobkuwydająsięosiągnięciadotyczącemetodmatematycznych
stosowanychwbadaniachekonomicznych.NależydonichtwierdzenieFri-
scha-Waugha-Lovelladotycząceestymacjiparametrówmodeluekonome-
trycznego.Uważasię,żewłaśnieonwymyśliłterminUekonometria”22,był
teżzałożycielemTowarzystwaEkonometrycznegoiczasopismaUEconome-
trica”.NależałdoczłonkówKomisjiCowlesa,instytucjinaukowej,wktórej
opracowywanoprzyjętepóźniejpowszechniezasadyekonometrii.Powstała
onazinicjatywydoradcyfinansowegoAlfredaCowlesaIII(1891–1984)23.
Wspólniezinnymiekonomistamibudowałmodeleplanistyczneiprogno-
styczneilustrującegospodarkęNorwegiiikrajówTrzeciegoŚwiata.
Wprowadziłtakiepojęciaiterminy,jakanalizamikro-imakroekono-
miczna,statycznaidynamiczna,zmienneendogeniczneiegzogeniczne,iden-
tyfikacjarelacjiczymodeledecyzyjne.Próbowałzbudowaćteoriępostępowa-
niakonsumentanapodstawieaksjomatycznej.Użyłteżokreśleniaplayo
met-
rics,naoznaczenieuprawianiaekonometriiwsposóbnieodpowiadający
realiomżyciagospodarczego.Frischbyłrównieżautoremkilkuschematów
mnemotechnicznych,międzyinnymitechnikiodwracaniamacierzy,oczy-
wiściebezużyciamaszynyliczącej;metodyteniewytrzymałypróbyczasu.
Frischuczestniczyłwdyskusjinatematpomiaruinflacji.Wbrewpozo-
romniejesttoprostezadanie,codlaekonomistówstałosięjasnepodkoniec
XIXwieku.IrvingFisherprzedstawiłwarunki,jakiepowinienspełniaćdo-
brymierniktegozjawiska.Frischwykazał,żeżadenindeksichniespełni.
FormalizacjaanalizyekonomicznejpostępowałaodpołowyXXwieku
dwiemadrogami:wprowadzeniamatematykidoprezentacjizasadfunkcjo-
nowaniagospodarki,codoprowadziłodopowstaniaekonomiimatematycz-
nej,orazekonometrii,dyscyplinynakierowanejnauzyskaniewniosków
iprognozdotyczącychkonkretnychsystemówekonomicznychwkonkret-
nymczasie.TinbergeniFrischposzliwtymdrugimkierunku,któryznaczą-
copozwoliłwzbogacićnarzędziastosowanewplanowaniuindykatywnym.
WXXwieku,pozajegodwiemaostatnimidekadami,rozwijałosięonobar-
dzoszybko.
22Zwracasięuwagę,żeFrischw1926rokujedyniepowtórzyłtęnazwę,użytąporaz
pierwszyw1910rokuprzezPawłaCiompę.W.Maciejewski,w:Nowaencyklopediapo-
wszechnaPWN,t.2,WydawnictwoNaukowePWN,Warszawa2004,s.211.
23H.Landreth,D.C.Colander,Historiamyśliekonomicznej,WydawnictwoNaukowe
PWN,Warszawa1998,s.733.
Nobliścizekonomii1969–2021
©WydawnictwoKeyTextsp.zo.o.
www.keytext.com.pl
