Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
Nobliścizekonomii1969–2021
stych.PracującwCentralnymBiurzePlanowania,traktowałjakoszczególnie
istotnecelepolitykigospodarczejpełnezatrudnienie,stabilnośćcenową
irównowagębilansupłatniczego,przyjąłzatempodejściezwyróżnieniem
niejednego,awielucelówtejpolityki.Uznał,żejednoczesneosiągnięcietych
trzechzamierzeńjesttrudne.Pracowałnadproblememoptymalnegomię-
dzynarodowegopodziałupracy,rozwijajączasadęHeckschera-Ohlina17oraz
nadpropozycjąutworzeniatowarowejwalutyrezerwowej,rozpatrywaną
późniejprzezNicholasaKaldora(1908–1986)iAlbertaG.Harta(1909–
–1997).WiększośćzmatematyzowanychanalizTinbergenapolegałanaza-
stosowaniuliniowychrównańróżnicowych.Preferowałjewstosunkudo
równańróżniczkowych,uznającopiswielkościekonomicznychzapomocą
zmiennychnieciągłychzabardziejodpowiadającynaturzebadanychzjawisk.
ZbudowanyprzezTinbergenamodelmakroekonomicznyjestuważany
zanajstarszątegorodzajukonstrukcję.Obrazowałongospodarkęholender-
ską,późniejzostałzastosowanydoopisuStanówZjednoczonychiWielkiej
Brytanii.
JanTinbergenzapoczątkowałteoriękonwergencji,głoszącąpowstanie,
wnastępstwiedługiejewolucjiiwzajemnegoprzenikaniasięswoichelemen-
tów,systemuekonomicznegostanowiącegopołączeniekapitalizmuigospo-
darkiplanowej.Podążałtądrogąpóźniejgłośnywlatachsześćdziesiątych
ekonomistaJohnK.Galbraith18.
ProfesorHolenderskiejSzkołyEkonomiibyłgłównymautoremwspo-
mnianegojużraportuKlubuRzymskiego,poświęconegotworzeniuNowego
MiędzynarodowegoŁaduEkonomicznego.W1975roku,awięcrokprzed
jegoopublikowaniem,krajerozwijającesiętworzącetakzwanąGrupę77,
powołanądożyciajeszczew1964roku,przedstawiłynaspecjalnejsesjiONZ
poświęconejrozwojowigospodarczemuprogramowydokumenttakwłaśnie
zatytułowany.Byłonpróbądokonaniagruntownychzmianwstrukturzego-
spodarkiświatowej,którewoceniejejautorówmiałyradykalniepoprawić
pozycjępaństwTrzeciegoŚwiata.Postulowanopowiązanieceneksportowa-
nychprzezniesurowcówzcenamitowarówimportowanych,zniesienieceł
naproduktyprzemysłoweeksportowanedokrajówwysokorozwiniętych,
przekazywaniekrajombiednympomocynapoziomieconajmniej0,7pro-
centPKBkrajówbogatych,umorzenieczęścidługówzagranicznychirefor-
męmiędzynarodowegosystemuwalutowego19.Byłtoprogram,zwłaszcza
wpunkciedotyczącymustanowieniabezpośredniegowzajemnegozwiązku
cenwhandluświatowym,wykraczającypozazasadymechanizmurynkowe-
goizmierzającydoustanowieniaświatowejwładzygospodarczej.Jużtylko
ztegopowodujegowdrożeniebyłomałorealneichociażpokryzysienafto-
17Piszemyotejzasadziedalej,omawiającsylwetkiinnychnoblistów:PaulaSamuelsona
z1970iBertilaOhlinaz1977roku.
18Z.B.Romanow,Historiamyśliekonomicznejwzarysie,AE,Poznań1999,s.190.
19J.Szpak,Historiagospodarczapowszechna,PWE,Warszawa1999,s.304.
Nobliścizekonomii1969–2021
©WydawnictwoKeyTextsp.zo.o.
www.keytext.com.pl
