Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
MirosławBączyk
sięjednakpoglądodmienny,tj.omożliwymzastosowaniuart.95ust.5dozmianyhipo-
tekizarównowraziesubrogacjiustawowej,jakiexlege51).
Wtokusporuoprawnycharakterwpisuhipotekiponabyciuwierzytelnościhipo-
tecznejnapodstawiesubrogacji(wpisdeklaratoryjnyjakprzycesjiczykonstytutywny,
art.79ust.1ustawyzdnia6.07.1982r.,Dz.U.z2017r.poz.1007zezm.,cyt.dalejjako
nukwih”,stosowanyperanalogiam)próbowanodostrzegaćelementysubrogacjiumow-
nejwtreściart.518par.1pkt3k.c.Chodziłooocenęprawnąporozumieniaosoby
trzeciejzdłużnikiemidokonaniezapłatynarzeczwierzyciela52.Wprawdzienietrudno
zakwestionowaćtakiestanowisko(zracjiujęciawyraźnietylkoprzypadkówsubrogacji
ustawowejwart.518k.c.)53,alepojawiasiętutrafnamyślogólniejszawpostacizastoso-
waniaart.79ust.1ukwihperanalogiamtakżedosubrogacjiumownejjakopodobnego
docesjisposobutransferuwierzytelności.Cowięcej,niedasięwykluczyćtego,żepo-
rozumieniewskazanewart.518par.1pkt3k.c.możepojawićsięwramachszerszego
porozumieniadłużnikazosobątrzecią54.Wregulaminachbankowych,obejmujących
umowynfaktoringuodwróconego”,wyraźniepostanawiasię,żenawarunkachokreślo-
nychwnumowieolinięfaktoringuodwróconego”bank-faktornabywawobecodbiorcy-
-kontrahenta(dłużnikowi)przysługującądostawcy(wierzycielowi)”wdrodzeichspłaty
wceluwstąpieniawprawawierzyciela”55.Strukturaiczastrwaniatakiejtransakcjintrian-
gularnej”niepozwalajązapewnezakładać,żemieściłabysięonazawszejedyniewramach
dyspozycjiart.518par.1pkt3k.c.,zapewnemogłybytutakżepojawiaćsięelementy
umowyosubrogację.
Kolejny,interesującyprzykładmożliwegozastosowaniasubrogacjiumownejpojawia
sięwzwiązkuzwyrokiemSNz23.01.2019r.,ICSK750/1756.SNprzyjął,żesko-
rzystanieprzezuprawnionybankzustanowionejprzezosobętrzeciąkaucjibankowej
(art.102ust.1Prawabankowego)wraziebrakuzwrotupożyczkipieniężnejprzezpo-
życzkobiorcę(wzwiązkuzzabezpieczeniemwierzytelnościpożyczkowejtakąkaucją)nie
powodujepowstaniapostronieosobytrzeciejroszczeniasubrogacyjnegonapodstawie
art.518par.1k.c.Spłacającywierzytelnośćkaucjodawca(osobatrzecia)opierałswo-
jeroszczenieprzeciwkokredytobiorcy(dłużnikowi)ozwrotświadczeniawłaśnienatym
przepisie.Tozabezpieczeniekaucyjnenarzeczbankukaucjodawca(powód)traktował
jakonszczególneporęczenie”(cozaznaczałnadowodachspłatpożyczki),azdłużnikiem
łączyłogokilkaumów(sukcesywniewykonywanychprzezdłużnika).PodobniejakSąd
51Taknp.wyrokSąduOkręgowegowPoznaniuz23.02.2016r.,IICa1451,Lexnr2115642.
52Por.np.T.Czech,Księgiwieczyste.Hipoteka.Komentarz,LexisNexis2014,wyd.elektr.,
pkt163–170.
53Zob.np.krytykaS.Romanow[w:]Ustawaoksięgachwieczystychihipotece.Komentarz,
red.M.Habdas,M.Fras,Warszawa2021,s.686;B.Swaczyna,s.920.
54Naprzykładwramachtzw.faktoringuodwróconego;zob.interesującyprzykładT.Czecha,
Księgi...,pkt171).
55Zob.np.pkt1.4.25ipkt4nRegulaminuproduktówkredytowychdlaklientówinstytucjo-
nalnychBOSSA”z2020r.,www.bosbank.pl;wregulaminiezastrzeżono,żenabyciewierzytelności
następujenwdrodzecesjiustawowejart.518k.c”.
56Lexnr2618459zglosąM.Bączyka,PS2021/2,s.109–116.
94