Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
52
RozdziałI.Środkiprawnesłużącedouzyskaniainformacjipodatkowych…
Skutkiempowyższegonakładanielicznychpozafiskalnychobowiązkównapodatników
doprowadzałodoniepożądanychefektówwpostacihamowaniarozwojugospodar-
czego,ponieważpodatnicybylizmuszenipoświęcićznacznączęśćswojegoczasuna
wypełnianiepozafiskalnychobowiązków,jakiezostałyprzednimipostawione66.Wy-
nikałotoztego,żeszczególnynadzórpodatkowyunormowanyzostałwwyjątkowo
szczegółowysposób,przekraczającystandardoweobowiązki,jakiestałyprzedzwykły-
mipodatnikami67.Takisposóbregulacjibyłniewłaściwyinieprowadziłdoszybkiego
ibezkolizyjnegowzrostugospodarczego.
I.6.Przedstawienieuregulowańkontrolipodatkowej,
skarbowejorazcelnej
Kolejnymważnyminstrumentemwsystemiesamoopodatkowaniaisamooclenia,słu-
żącympozyskaniumateriałudowodowego,byłybieżącekontroleprowadzoneprzez
organypodatkowe,celneorazkontroliskarbowej.Zebraniepełnegomateriałudowo-
dowegowwynikupodjętychkontrolipozwalałonaprawidłowąocenędokonanych
rozliczeńpodatkowo-celnychpodatników,płatnikóworazimporterów.
Uregulowaniakontrolimiałynaceluprzeprowadzeniekontroliwsposóbmaksy-
malnieefektywnyinajmniejuciążliwydlapodatników68.Organypodatkowe,celne
orazkontroliskarbowejmiaływskutecznysposóbwpływaćnarealizacjęśrodków
finansowychdlabudżetupaństwa.Wszystkiedziałaniapodejmowaneprzezteor-
ganymiałyzapobiegaćpowstawaniunieprawidłowościzwiązanychznależnościami
budżetupaństwa69.
Przepisyprawnewykształciłytrzytypykontroli.Organypodatkowedokonywałykon-
trolipodatkowych,organykontroliskarbowej-kontroliskarbowych,aorganycel-
ne-kontrolicelnych.Kontrolępodatkowąmogłyprowadzićtylkoiwyłącznieorgany
pierwszejinstancji,tj.naczelnicyurzędówskarbowych,naczelnicyurzędówskarbo-
wychds.dużychpodatnikóworaznaczelnicyurzędówcelnych.Pozostałeorganynie
miałyprawaprowadzićkontrolipodatkowej.Organamikontroliskarbowejuprawnio-
nymidoprowadzeniakontroliskarbowejbyli:dyrektorzyurzędówkontroliskarbowej
orazGIKS.Natomiastkontrolicelnejdokonywałyorganycelne:naczelnicyurzędów
celnychorazdyrektorzyizbcelnych70.
Celeposzczególnychtypówkontrolibyłyszerokouregulowane.Przedewszystkimcelem
kontrolipodatkowejbyłosprawdzeniewywiązywaniasiępodatnikówzobowiązków
66A.Gomułowicz,J.Małecki,Podatkiiprawopodatkowe,Warszawa2002,s.237.
67B.Rutkowski,Dowody…,s.37.
68S.Omieczyńska,Pojęcierzetelnegoprowadzeniaksiągpodatkowych,DP2022/7,s.52.
69P
.Szymanek,Środki…,s.114.
70A.Baczyński,Kontrolaskarbowaikontrolapodatkowa,Warszawa2001,s.34.