Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
I.6.Przedstawienieuregulowańkontrolipodatkowej,skarbowejorazcelnej
59
odurzającymiisubstancjamipsychotropowymi,bronią,materiałamijądrowymiipro-
mieniotwórczymiorazwprowadzanianapolskiobszarcelnyodpadówszkodliwych
isubstancjiniebezpiecznych
103
.Prawdopodobnąprzyczynąanalogicznychuregulo-
wańorganówkontroliskarbowejwzakresiekontrolicełbyłypoprzednieuregulo-
waniaInspekcjiCelnej,któremechanicznieprzepisanowtrakcieuchyleniaustawy
oInspekcjiCelnej.Nadaljednakniewiadomo,czymkierowałsięustawodawcaprzy
kreowaniuuprawnieńInspekcjiCelnej,uniemożliwiającjejkończeniepostępowań
wformiedecyzji.
Konstatując,wokresiebrakunowoczesnychnarzędziinformatycznychprzed2017r.
szczególnieważnabyłapotrzebaprecyzyjnegouregulowaniakontrolipodatkowych,
celnychorazskarbowych.Ówczesnybrakinformatycznejwymianydanychpomiędzy
organamiorazlakonicznośćinformacjinadsyłanychwformiedeklaracjipowodowały,
żenajważniejsząmetodąuzyskaniainformacjiopodatnikachbyłbezpośredniznimi
kontaktwformiekontroli.Byłatojedynaobokczynnościsprawdzającychmetodapo-
legającanaanaliziedokumentówpodatnikamogącapotwierdzićdanezgłoszoneprzez
niegowdeklaracjipodatkowejorazumożliwiającazweryfikowanieprawidłowośćdoko-
nanejwpłaty.Celemprzyspieszeniategoprocesuprzepisydotyczącewszystkichtrzech
103
InspekcjaCelnamiałaszerokieuprawnieniakontrolnewzakresiewykrywaniaprzestępstwcelnych,
atakżeszerokiemożliwościwzakresiepodejmowaniaczynnościoperacyjno-rozpoznawczych.Niestety,zgod-
niezustawąz7.06.2002r.ozniesieniuGeneralnegoInspektoraCelnego,ozmianieustawyokontroliskarbowej
orazozmianieniektórychinnychustaw(Dz.U.Nr89,poz.804zezm.)zlikwidowanoodrębnypionkontrolny
wzakresieprawidłowościrozliczeńzobowiązańcelnych.WwynikuzmianustrojowychwPolsce,skutkujących
upowszechnieniemnaprzełomielat80.i90.ubiegłegostuleciazasadysamoopodatkowaniaisamooclenia,
powstałapalącapotrzebawprowadzeniasystemupodwójnejkontroli,dokonywanejzarównowzakresiezo-
bowiązańcelnych,jakipodatkowych.Systemmiałpolegaćnaprzeprowadzaniuupodatnikaniezależnych
kontroliwymienionychzobowiązańpublicznoprawnych.Kontrolezobowiązańpodatkowychmiałybyćdo-
konywanezapośrednictwemorganówpodatkowychorazorganówkontroliskarbowej,natomiastkontrole
zobowiązańcelnych-zapośrednictwemorganówcelnychiInspekcjiCelnej.Systempodwójnejkontroli
miałprzeciwdziałaćzjawiskomkorupcyjnymworganachadministracjifinansowej,cozzałożeniawydawało
sięposunięciemsłusznym.Wzakresiekontrolizobowiązańpodatkowychsystempodwójnejkontrolidziałał
wniezmienionejformie.Niestety,wzakresiekontrolizobowiązańcelnychpowyższysystemfunkcjonował
wPolscewzasadzietylkowlatach1997-2002,tj.doczasulikwidacjipionuInspekcjiCelnej.Potemorganami
kontrolnymiwzakresiezobowiązańcelnychbyłyprzedewszystkimorganycelne:naczelnicyurzędówcelnych
orazdyrektorzyizbcelnych.Przeniesienieczęściuprawnień,jakieposiadałaInspekcjaCelna,narzeczorganów
kontroliskarbowej,bezjednoczesnegozwiększenialiczbyetatówwtympionie,byłoczystoiluzoryczneinie
spełniałopotrzebwymuszonychistnieniemwPolscesystemusamooclenia.Wzwiązkuzpowyższymwydawa-
łosięniezbędnewyodrębnienieworganachkontroliskarbowejstosownegopionuzajmującegosięwyłącznie
kontrolamizobowiązańcelnych,ewentualnieutworzenieanalogicznegopionu,jakimbyłaInspekcjaCelna,
leczznowymiuprawnieniami.Wprojektowanychaktachprawnychdotyczącychpowołaniatakiejstruktu-
rypowinnyznaleźćsiępostanowieniaumożliwiającewydawanieprzezniądecyzjicelnych.Przypomnienia
wymagafakt,żeunormowaniadotycząceInspekcjiCelnejpozwalałyjejfunkcjonariuszomwyłącznienado-
konaniekontroliwzakresieceł,weryfikacjędanychiprzekazanieewentualnychwnioskówpokontrolnychdo
naczelnikaurzęducelnego,któryzobowiązanybyłzbadaćdokumentacjęponownieiwwynikustwierdzonych
uchybieńwydaćdecyzjęozaległościwzapłaciecła.Analogicznieorgankontroliskarbowejwzakresiezobo-
wiązańcelnychrównieżniemógłwydawaćdecyzjicelnych,lecztaksamojakInspekcjaCelnawynikkontroli
przesyłałdowłaściwegoorganucelnegopierwszejinstancji.