Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
SławomirJacekŻurek
przezsocjologów(odroku1997problememtymzajmujesięInstytutKsiążki
iCzytelnictwaBibliotekiNarodowej3),jakiteprowadzoneprzezpolonistycz-
nychdydaktyków4.Ogłaszanerezultatybadańsązgodne,awnioskipozba-
wiajązłudzeń-więcejniżpołowauczniówszkółgimnazjalnychiponadgim-
nazjalnychnieczytalekturszkolnychwogóle(ajestcorazgorzej),aponad
90%regularnieposiłkujesięiwdomu(odrabiajączadania),inalekcji(przy
analizietekstów)brykami5.
Sytuacjajestkatastrofalna,itonietylkozpunktuwidzeniakulturowego
czydydaktycznego,alenadewszystkozpowodówetycznych-demoralizuje
bowieminauczycieli,iuczniów.Cipierwsizmuszenisądoprowadzenialek-
cjizuczniami,którzyabsolutnieniepowinniuczestniczyćwzajęciach-bo
niespełnilipodstawowegowarunkukoniecznegodopodjęciawszelkichdzia-
łańhermeneutycznych,jakimjestprzeczytanietekstu.Gdybyjednakwszyscy
poloniściszkolnibyliwtakimwypadkukonsekwentni,prawdopodobnienie
mielibykogouczyć!Przymykająwięcoko…Uczniowiesiędemoralizują,bo
popierwsze,stawianesąimwymagania,któreniesąpóźniejegzekwowa-
ne,apodrugie,czujądoskonale,żenauczycieleorientująsię,ktoprzeczytał,
aktonie…,iwżadensposóbnatoniereagują.Obiestronyniejakopodejmują
więccośwrodzajumodnejostatniogryfabularnejRPG(RolePlayGame),grę
wszkolnegoczytelnika,wktórej,jaktowgrze,prawdziwegoczytelnikanie
ma,jesttylkonaniby,odgrywarolę.Zatosą,iowszem,rekwizyty-mnós-
twolekturiopowiadającychonichbryków,pełniącychfunkcjędidaskaliów
wdramacie.Bodramattoistotnie-utrzymującasięodlat(procesównasi-
liłsięszczególniewostatnimdwudziestoleciu)fikcjadydaktyczna,fikcjaza-
miastżycia,awracającdoterminologiimedycznej-zapaść,doktórejprowa-
dziły,zczasemsięnasilające,różneczynniki.
Jakztejzapaściwyjśćzwycięsko?Jakreanimowaćchoryukład,wskrzesić
dożyciaczytelnika,wtymczytelnikaklasyki?Nateorazinnepytaniamusie-
liodpowiedziećautorzynowejpodstawyprogramowej,zaczynając,jakwwy-
padkukażdejchoroby,odpostawieniarzetelnejdiagnozy,wczympomogły
doświadczeniapracującychnaddokumentemekspertów,alenadewszystko
wynikiprzywołanychbadań,odpowiednikrobionychchoremumedycznych
3Por.G.Straus:Czytanieksiążekuproguliceum.Warszawa2002;Eadem:Modelo-
wisukcesorzy,indywidualiści,eklektycy.Warszawa2005;Z.Zasacka:Nastoletniczytelnicy.
Warszawa2008.
4Por.S.Bortnowski:Sytuacjalekturywdobiemassmediów(rekonesans).W:Wiedzaoli-
teraturzeiedukacja.KsięgareferatówZjazduPolonistów1995.Red.T.Michałowska,Z.Go-
liński,Z.Jarosiński.Warszawa1996;S.J.Żurek:Czytelnicybezprzesady.flKultura”1999,
nr1-2,s.39-64;Idem:Coczytająmaturzyści?.flZeszytySzkolne”2004,nr3,s.128-140;
J.Gawlikowska:Belferskabezradnośćidezorientacja.flZeszytySzkolne”2003,nr3,s.24-
28;A.Janus-Sitarz:Przyjemnośćiodpowiedzialnośćwlekturze.Kraków2009.
5Por.S.Bortnowski:Bryki,bryki,bryki…flJęzykPolskiwSzkoleŚredniej”1995-1996,
z.2,s.104-115.
