Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
filaramisąkolonializmikapitalizm,Europanarzucasięjakocentrumświata.
Byłotomożliwe,ponieważdominacjipolitycznejiekonomicznejtowarzyszyła
kontrolapodmiotowościikultury,awszczególnościwiedzy.Dlategozasadni-
cząkategoriąanalitycznąomawianegoprojektujestΠkolonialność”,jakowę-
złowypunktepistemologiczny,odjakiegopodważasięrelacjemiędzywładzą
iwiedząwświecienowożytnym.Latynoamerykańscybadaczedefiniująkolo-
nialnośćjakostrukturywiedzy,wyobrażeńspołecznychorazpraktykdomina-
cjiieksploatacji,którepowstająwrazzkonkwistąikolonizacjąNowegoŚwiata
iktóreutrzymująsięnieprzerwaniedodzisiajwodnowionychformachkolo-
nializmuiniesprawiedliwości.Tosprawia,żelatynoamerykańskatożsamość
jawisięjakokonsekwencjakonkwistyipóźniejszejdominacjikolonialnej.Cho-
ciażtradycyjnykolonializmskończyłsięwAmeryceŁacińskiejdwawiekitemu,
tokolonialnośćprzetrwaładodzisiaj,przynajmniejwtrzechkomplementar-
nychobszarach:strukturachpodmiotowości,weuropocentrycznejepistemo-
logiiiwokcydentalizacjistylużycia.Korespondująoneztrzemacentralnymi
kategoriamiwypracowanymiprzezbadaczyzgrupynowoczesność/kolo-
nialność,tj.kolonialnościąwładzy,kolonialnościąwiedzyikolonialnościąby-
cia.Mająctonauwadze,członkowiegrupynowoczesność/kolonialnośćdy-
stansująsięodteoriipostkolonialnejiswójprojektwpisująwto,cosami
nazywająmyślądekolonialną,abyodróżnićjąodkoncepcjidekolonizacji.ΠDe-
kolonizacja”iΠdekolonialność”niesąjedyniedwomaodmiennymiinterpre-
tacjamitegosamegowydarzenia:stanowiączęśćdwóchodmiennychpara-
dygmatów.Linia,któraoddzielatedwaparadygmaty,niemacharakteru
wyłącznieterminologicznego,aleodnosisiędotreścidyskursów.Pierwszy
terminjestczęściąimperialistycznejhistoriizachodniegoświata,znanejjako
nowoczesność,natomiastdrugiwyrażakrytycznypunktwidzeniatych,którzy
przeztęnowoczesnośćzostaliwykluczeni.Wedługbadaczylatynoamerykań-
skichdekolonizacjabyładekolonizacjąpolityczną,któranieobjęłapodstaw
epistemicznych,najakichzbudowanoświatnowożytny/kolonialny.Wten
sposóbmamydoczynieniaziluzjądekolonizacji,któraimplikujeiluzjęΠnie-
podległości”iΠpostępu”orazmitświatapostkolonialnego.Tenostatnikonty-
nuujeodziedziczonezokresukolonialnegohierarchie,copotwierdzazakotwi-
czonywuniwersalnychparadygmatachdyskurspostkolonialny.Dlatego
niezbędnejestnoweprzemyślenieświatanowożytnego/kolonialnegoinowe
paradygmaty.Chodziozwrotdekolonialny,któregocelemniejestosiągnięcie
niedokończonegoprojektunowoczesności,jaksugerujeHabermas,tylkopeł-
nejiniedokończonejdekolonizacji.
Wtymkontekściezasadniczymcelemksiążkijestanalizapodstawowych
kategoriilatynoamerykańskiejmyślidekolonialnej.Wzamierzeniuautoraksiąż-
kamapokazać,jakmyślkluczowychczłonkówgrupynowoczesność/kolo-
nialność-EnriqueDussela,WalteraMignolo,AníbalaQuijano,EdgardoLandera,
10
