Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
międzyideałemposzukiwanymiosiągniętąrzeczywistością.Każdykraj,wyobrażając
sobieswojątożsamośćnarodową,miałjakoobligatoryjneodniesienieto,cosięstało
wEuropie(ściślejmówiącwjejczęści)albowStanachZjednoczonychAmeryki.Obraz
odbijanywzwierciadlebędziewięczawszezniekształcony24.
Jakwidać,latynoamerykańskiedyskursynowoczesnościprzekształciłysię
wdyskursyróżnicyitożsamościmarginesu.Mówiącinaczej:kiedyAmeryka
Łacińskaprzedstawiasiebiesamąjakomarginesokreślonyprzezswojewyklu-
czeniezuniwersalnejnowoczesności,pragnieniebycianowoczesnymjestfor-
mułowanepoprzezpytanieowłasnątożsamość.Wzwiązkuztymnasuwająsię
pytaniaidlaczegokwestiatożsamościjestskładowąlatynoamerykańskichdys-
kursównowoczesności,coniemamiejscawEuropieiStanachZjednoczonych
Ameryki?DlaczegopowracającepytanieonowoczesnośćwAmeryceŁaciń-
skiejzakładakryzysalboconajmniejdestabilizacjęjejtożsamości?Odpowiedź
natakpostawionepytanianależywiązaćzglobalnąekspansjąinstytucjiiprak-
tyk(wojna,handel)europejskiejburżuazjizapomocąprocesówkolonialnych
międzyXVIiXIXwiekiem.DlaEuropejczykówekspansjatastałasiępodstawą
doprzedstawianiasiebiesamychjakopodmiotówuniwersalnych.Jestoczywi-
stym,żejeśliΠJa”europejskiewyobrażałosobie,żejegoszczególnecechypsy-
chologiczneispołecznebyłyidentycznezuniwersalnościąnaturyludzkiej,to
wypłynięcienowoczesnościwżadensposóbniemogłoimplikowaćkryzysujego
tożsamości.Sytuacjawyglądałacałkowicieodmiennienamarginesachtego,co
uniwersalne.Zastosowanienowoczesnejstrukturyspołecznejwobszarach
kolonialnejekspansjimusiałoprowadzićdokryzysutożsamości,trudnegodo
rozwiązania.HegemonicznypodmiotzepchnąłmieszkańcakoloniijakoΠInnego”
namargines,coprowadziłodokonceptualizowaniajegomarginalnościjako
osobliwejlokalności,dalekiejodtego,coodpowiadałoeuropejskimwyobraże-
niomonowoczesności.Rezultatemjesttożsamośćwpermanentnymkryzysie,
niestabilna,rozdarta,szukającaswoichkorzeni.
LeopoldoZeawksiążceAméricacomoconciencia25podkreśla,żeAmeryka
Łacińskawswojejrelacjizkulturązachodniąniebyłaniczyminnym,niżzie-
miądlaprojektówrealizowanychprzezinnych,toznaczyEuropejczyków.Dla
nichbyłaziemiąidealizowaną,ziemiąprzyszłości,dlategoodsamegopoczątku
jąnegowali:
EuropajestpierwszawnegowaniuhistoriiAmeryki.Dałajejprzyszłość,alejedno-
cześnieoskalpowałajązcałejmożliwejprzeszłości.AmerykajestNowymŚwiatem
i,tymsamym,światemciąglebezhistorii.CzłowiekeuropejskiwidzizawszewAme-
___
___
___
___
___
24R.Ortiz,AméricaLatina.Delamodernidadincompleteł,dz.cyt.,s.49.
25L.Zea,Américacomoconciencia,México1953;korzystamzwydania:México1972dostęp-
negonastronie:http://www.ensayistas.org/filosofos/mexico/zea/bibliografia/acc/(dostęp:
13.04.2012).
21
