Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
negopostawiąsobieszybszywzrostgospodarczy.Dotejgrupyzaliczasięwszyst-
kiekrajeEuropyŚrodkowejiWschodniej.Dynamicznywzrostgospodarczynie
pozostaniebezwpływunainneaspektyrozwojuregionalnegoispowodujenie
tylkoskutkiocharakterzeekonomicznym,aletakżespołecznymiekologicznym.
B.Domańskiokreśliłprocesprzemianspołeczno-gospodarczychwEuropieŚrod-
kowejiWschodniejwkierunkunadrabianiazaległościiprzyjmowaniacechEu-
ropyZachodniej„europeizacją”
.Jednakwydźwięktegookreśleniamożnauznać
zapejoratywny,gdyżautorsformułowałkilkakrytycznychibardzokontrower-
syjnychuwagnatematpodejściadorozwojuspołeczno-gospodarczegowkon-
tekściezmianzachodzącychwPolsceiwinnychkrajachtransformacji.Interpre-
towaniurozwojuregionówwformieeuropeizacjizarzuciłzbytdużągeneralizację
itraktowaniewszystkichregionówjednakowo.Uważaon,nieuwzględniasię
różnorodnościregionówizwiązanychztymodmiennychprocesówiścieżekroz-
wojowych,natomiastokreślasięstankońcowy,którymazostaćosiągniętyna
wzórrozwiniętychkrajóweuropejskich37.Zestwierdzeniemtymmożnapolemi-
zować,zwłaszczawkontekściedokumentuwsprawiespójnościterytorialnej
z2008r.,zatytułowanegoRóżnorodnośćterytorialnasiłąEuropy38,wktórym
wręczpodkreślasię,wceluzapewnieniaharmonijnegorozwojunależybrać
poduwagęcechycharakterystyczneposzczególnychobszarów,któremogąsta-
nowićsiłęnapędowąichgospodarki.
Wwieluokreśleniachrozwojuregionalnegozwracasięuwagę,żecelemnad-
rzędnym,doktóregosiędąży,jestogólnydobrobytidobrewarunkiżyciamiesz-
kańców.Niestetyniezawszewzrostgospodarczywprzeliczeniunamieszkańca
przekładasięnapoprawęwarunkówżyciaspołeczeństwa,ponieważbeneficjen-
tamiwzrostumożebyćtylkomałaczęśćludności,natomiastpozostałazniego
niekorzysta.Świadczytootym,żejestmożliwywzrostgospodarczybezrozwo-
ju,natomiastbezwątpienianiemożewystąpićsytuacjaodwrotna.Dlategoteż
wniektórychpodejściachdorozwojuregionalnegoprzeważanacisknacelezwią-
zanezrozwojemspołecznym:wyrównywaniespołecznychnierównościidążenie
dozmniejszeniawielkościpopulacjizagrożonejwykluczeniemspołecznym.Ten-
dencjetebyłyszczególniezauważalnewzagranicznejliteraturzeekonomicznej
począwszyodlat70.XXwieku.Odchodzonowtedyodilościowegorozumienia
rozwojuzpowoduwyzwańwynikającychzkoniecznościredukcjipoziomubez-
robociaizmniejszanialubeliminowaniaubóstwa.M.Todarostwierdził,żeroz-
wójmusibyćpostrzeganyjakowielowymiarowyprocespodstawowychzmian
wstrukturachspołecznych,podstawowychpoglądachikrajowychinstytucjach,
obejmującyrównieżprzyspieszaniewzrostugospodarczego,zmniejszanienie-
równościorazzwalczanieubóstwa.Rozwójmusiobejmowaćcałągamęzmian,
dziękiktórymcałysystemspołecznybędzieuwzględniałróżnorodnepotrzeby
ipragnieniajednostekorazgrupspołecznychiwefekciespowodujepoprawęsa-
37B.Domański,Krytykapojęciarozwojuastudiaregionalne,„StudiaRegionalneiLokalne”
2004,nr2(16),s.9-11.
38ZielonaksięgawsprawiespójnościterytorialnejróżnorodnośćterytorialnasiłąEuropy,
COM(2008)616wersjaostateczna.
29