Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
rozwiniętych.Sposóbwyznaczaniawartościgranicznychposzczególnychklasre-
gionówmożewynikaćzestatystycznychprocedurklasyfikacyjnychlubbyćwyni-
kiemarbitralnychdecyzjibadacza.WUniiEuropejskiejprzyjęto,żekryteriumza-
liczeniaregionudosłaborozwiniętychjesttakawartośćPKBnamieszkańcawedług
PPS,któranieprzekraczapoziomu75%średniejunijnej.Granicepozostałychklas
rozwojowychniezostaływyznaczoneiwzwiązkuztymmogąprzyjmowaćróżne
wartości45.
ChociażPKBnamieszkańca(wedługPPS)jestbardzouniwersalnymmierni-
kiem,tonieoznacza,żejestonpozbawionywad.Możnamiećzastrzeżeniadojego
precyzjim.in.ztegowzględu,żematendencjędoukrywaniarozkładudochodów
wspołeczeństwie,nieuwzględniawszystkichstrumienidochodów,np.płynących
zpracywłasnejgospodarstwdomowychlubwytworzonychw„szarejstrefie”
,ani
efektówzewnętrznych,np.kosztówdegradacjiśrodowiskaprzyrodniczego.PKB
przypadającynamieszkańcastosunkowodobrzeodzwierciedlapoziomrozwojugo-
spodarczego,aleniejestadekwatnydoocenyrozwojuspołecznego–niedostarcza
informacjiotym,jakuzyskanedochodysąwykorzystywaneiczyrzeczywiścieprzy-
czyniająsiędopoprawywarunkówżyciaizaspokajaniapotrzebludności,czyza-
pewnianesąniezbędneproduktyiusługiorazczyczłowiekiśrodowiskoniedozna-
jąszkody46.Zewzględunato,żenieistniejebezpośrednizwiązekmiędzywzrostem
gospodarczymapostępemwinnychdziedzinachżyciaspołeczeństwa,potrzebnesą
takżewskaźnikiukazujące,jaksięprzedstawiarozwójm.in.wwymiarzespołecz-
nymiekologicznym.Dobardziejznanychwskaźnikówtegorodzajunależą47:
•wskaźnikrozwojuspołecznego(HumanDevelopmentIndex–HDI48)–jest
tosyntetycznywskaźnikilustrującynietylkomaterialnązasobnośćdanego
kraju,alerównieżpoziomedukacjiiopiekizdrowotnejwdanymspołeczeń-
stwie.UwzględniaonPKBnamieszkańca,średniądługośćżyciaorazwy-
kształcenieludności.Metodatawykorzystywanajestod1993r.przezPro-
gramNarodówZjednoczonychds.Rozwojudosporządzaniacorocznych
raportównatematsytuacjiwposzczególnychkrajach49;
45MożnaskorzystaćzpropozycjiW.Kosiedowskiego,którydlaregionówśredniorozwinię-
tychzaproponowałprzedział75-125%średniejunijnej,natomiastregiony,wktórychwartość
125%jestprzekroczona,uznałzaregionywysokorozwinięte(W.Kosiedowski,op.cit.,s.55).
46R.Czyszkiewicz,Wskaźnikrozwojuwspólnotterytorialnych–koncepcjaopraktycznymza-
stosowaniu,„StudiaRegionalneiLokalne”2003,nr2(12),s.77-90.
47OpiniaEuropejskiegoKomitetuEkonomiczno-Społecznegowsprawie:WięcejniżPKB–
miaryrozwojuzrównoważonego(Dz.Urz.UE,C100,30/04/2009);K.Malaga,Oniektórychdy-
lematachteoriiwzrostugospodarczegoiekonomii,http://www.pte.pl/pliki/2/12/K.%20Malaga.
pdf,dostępzdnia02.08.2008.
48TeHumanDevelopmentIndex(HDI),TeUnitedNationsDevelopmentProgramme,
http://hdr.undp.org/en/statistics/hdi/,dostępzdnia02.08.2008.
49WkrajachUEwskaźniktenjestsilniezwiązanyzpoziomemPKBnaosobę,główniezuwa-
ginawysokiwstosunkudoresztyświataodsetekosóbpotrafiącychczytaćipisać,uczęszczają-
cychdoszkółorazwysokąoczekiwanądługośćżycia.Abymóclepiejocenićzróżnicowanieroz-
wojuspołecznegowUE,obliczonounijnywskaźnikHDInapoziomieregionalnym,wktórym
uwzględnionooczekiwanądługośćżyciawdobrymzdrowiu,skorygowanydochódgospodarstw
domowychnettoorazniskiiwysokipoziomwykształceniawśródosóbwwieku25-64lat.Wskaź-
33
