Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie-AntoniSzwed
13
rozstrzyganiaoprawdzieifałszu,odobruizłu.DlategoKierkegaardnie
mógłakceptowaćpomysłuKanta,wedlektóregotensamludzkipodmiot
byłzarazemtwórcąprawaiadresatemprawa.Człowiekniemożesku-
teczniewiązaćsięprawem,któresamsobienadaje.Niejestbowiem
możliwe,abytensamczłowiekzjednakowąsurowościątraktowałsiebie
wobydwusytuacjach.(NB15:66).Kantoczywiściewiedział,żeczłowiek
jestzłożeniemzarównosferyduchowej(rozum,czystawola),jakisfery
zwierzęcej(namiętności,skłonności,miłościwłasnejitd.).Zdawałsię
jednaknieuwzględniaćfaktu,żeowazwierzęcośćmawpływnakształ-
towaniesięprawa.Milczącozakładał,żeprawomoralnemożebyćdzie-
łemidealnego,toznaczy:niecielesnego,niezmysłowego,wpełnibezin-
teresownego,duchowegoczłowieka.Innymisłowy,jednostkoweograni-
czeniadeprecjonującepostępowaniemoralnezgodnezprawempowszech-
nym,wwersjiKantowskiejzdawałosiębyćłatwedoprzezwyciężenia.
DlaKierkegaardabyłatoiluzja.
Podobnybłądmożnazarzucićświatuchrześcijańskiemu.Odrzucaon
poważnetraktowaniegrzechu.DlaDuńczykajesttosprawakluczowa.
Jeślijednostkaniemaświadomościcałejpotwornościswojegogrzechu,
towistocienieodczuwapotrzebywiązaniasięzChrystusemipójścia
zawskazaniamichrześcijaństwa.(NB20:153).Głębokie,egzystencjalne
rozumieniemisjiChrystusarozwijasiępoprzezświadomośćgrzechu,
adopieronadrugimmiejscuodnosisiędohistorycznychwydarzeńchrze-
ścijaństwa.(JJ:191).Wświadomościgrzechupojawiasięzasadniczaróż-
nicajakościowapomiędzyBogiemaczłowiekiem.Bógjestniezmienny,
święty,człowiekjestzmienny,grzeszny.Aleczłowiekniezawszechce
uznaćswójgrzechwskrusze.Jeślichce,tojesttodziełem»strwożonego
sumienia».DlaMarcinaLutrajegoobecnośćiwszystkichduchowychprób
znimzwiązanychbyłoprostądrogądozbawienia.(NB6:90).Człowiek
jednakczęściejzachowujesiętak,jakbychciałwywrzećpresjęnaBoga,
abyTenobniżyłswojewymagania,abysięzmieniłwobecniego.Narasta
wczłowiekuopórwobeckażdejnaukioniezmiennymBogu,wolitakie
wyobrażenieBoga,wktórymOnwszystkimoferujezbawienieitopo
jednakowejcenie.(NB3:15).Jeślizaśktośstajepostronieniezmienności
Boga,czyliprzywracaprawdziwysenschrześcijaństwu,wtedynarażasię
nagniewiwściekłośćtakichosób,wtedyujawniająswoje»zgorszenie».
(NB12:168).
Jeśliczłowiekpozostajewgrzechu,totymsamymjestnieszczerym
wobecsamegosiebie.Gdytosobieuświadamia,aniepotrafizerwać
zgrzechem,powinienwwierzezwrócićsiędoBogaopomocwosiągnię-
ciutakiegostanuszczerości.WtedywistociejesttowołanieomiłośćBoga,
