Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
Wstęp
puszczaładotądhistoriografia.Możnapróbowaćwydobyćzniejstruktury
mentalnegrupyrządzącejPolską,poznaćjejceleimetodypostępowania
inneniżtylkoterrorirepresje,wreszciemożnatamwyczytaćpozaideolo-
giczne,dłuższesekwencjekulturowe.Ponadtoobiegowe,generalizującetrak-
towaniepropagandyjakoniemalwyłączniekłamstwataknaprawdęniewiele
wnosiłodonaszejwiedzy,tworzącwięcejstereotypówniżwyjaśnień.
Należyodpowiedziećnapytanie,czy,ajeślitak,todlaczegowartobadać
propagandowymodelnowegoczłowieka.Nasuwasiętukilkauzupełniają-
cychsięodpowiedzi.Opisywanyprojekt:1)dotyczyłpróbywykreowania
modeluczłowiekainnegoniżznanynamzewspółczesności;2)fiaskodo-
świadczenianiemusiałooznaczaćrezygnacjiinnychsiłzpodejmowania
kolejnychpróbeksperymentatorskich;3)przedstawianymodelniejestwy-
alienowanyzkulturyświatowejiniejestantytetycznydoinnychmodeli
znanychzhistorii;4)budowanowegoczłowiekanależaładopriorytetówko-
munizmuzarównowwarstwiepropagandowej,jakipraktyce;5)jestteż
integralnączęściąkażdegoscenariuszatotalitarnego;6)jegopotencjalnepo-
wstaniedoprowadzićmiałodolikwidacjidotychczasowejkulturyiznanego
dotąd,aprzynależnegonamobecnie,modeluantropologicznego;7)pozna-
jąctękonstrukcjęteoretyczną,budujemyprawdopodobnymodelmyślowy,
wyobrażenia,mentalnośćówczesnychdecydentów;8)poznaniejednegozce-
lów,doktóregotakagresywniedążono,pozwalanaprzybliżeniezrozumie-
niafragmentuhistoriikomunizmuorazsamejidei.
Podstawowymcelempracyjestwykazanie,że:
1)paradygmatnowegoczłowiekanieprzynależywyłączniedorefleksji
komunistycznej,jakchcątegoniektórzy,apewneelementyjegopostacisą
uniwersalne;
2)nowyczłowiekihomosovieticustodwieróżne,choćnieantytetyczne
figury;
3)jużnapodstawieanalizytekstówpropagandowychmożnawywniosko-
wać,żepromowanynowyczłowiekmiałbyćmodelemniedokońcaodpowiada-
jącymkulturalnymprzyzwyczajeniomioczekiwaniomspołeczeństwa;ztego
wynikawniosek,żepropagandanieposługiwałasięwyłączniekłamstwami
iobserwującjejtreści,jużwówczasmożnabyłozgromadzićinformacjecodo
kierunkuprzemian;zaprzeczatopotocznejteziegłoszącejcałkowitądyshar-
moniępomiędzytym,copropagandagłosiłaarealnymdziałaniemipoglą-
damiwładzy;pomimożerozbieżnościpomiędzytymidwiemafabułamibyły
duże,tojednakwrzeczywistościwładzaczęstoujawniałaswojepreferencje
wprost,ogłaszając,wczymupatrywaławłasnegointeresuorazjakinterpreto-
waładobropaństwa,społeczeństwaijednostki.
Wcentrumzainteresowaniapracystoipotencjalnymodelnowegoczło-
wieka,jakiopisaćmożemynapodstawieanalizypropagandykomunistycz-
nejlat1944_1956.Niebadamyzatemsamegonowegoczłowieka,alewyłącz-
niejegozałożeniepropagandowe.Takierozróżnieniejestniezwykleważ-
ne,ponieważnigdyniezachodziautomatyczneprzełożeniepomiędzymyślą
politycznąaobrazemujawnianymwprzekazachpropagandowych.Zewzglę-
dówkoncepcyjnychwpracypominiętyzostałniezwykleszerokiiwymagają-
cyodrębnejdysertacjiaspektorganizacyjno-instytucjonalny.Stądniepo-
święconokolejnychrozdziałów:szkolejakoinstrumentowiindoktryna-
