Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
kaszubsko-pomorska”,awięcokreśleniatematyczno-
terytorialnego,mniejzaśjęzykowo-etnicznego,zdawało
sięprzełamywaćśrodowiskowyipolityczno-kulturowy
impas.
Swoisteodiumliteraturyludowejnadtradycją
piśmiennicząKaszubówbyłojednaksilne.Prowadziło
todosytuacji,wktórejniektórzyzkrytykówutożsamiali
literaturękaszubskązludową,jaktoczyniłBolesławFac:
„Cechażarliwościjestchybakoniecznymwarunkiem
wludowejpoezji,maonaswojetradycje,aprzez
współczesnychodbieranajestjakwzruszającamiłość
domatki,dodziewczyny,dodziecka,doziemi…
Współczesnyczłowiek,ogarniętyzewszechstron
obezwładniającąideątechnokracji,wkońcuucieka
dopiękna,szukanatchnieniawnajprostszymwzruszeniu,
asentymentalizmczyromantykastająsię
pociechą”9.Takiemupostawieniusprawysprzeciwialisię
LechBądkowskiczyWojciechKiedrowski.Pierwszypisał:
„BardzogorącosprzeciwiamsiępostulatowiFaca
prymityzowanianaszejliteratury.Przedewszystkim
świadome,celoweprymityzowaniejestwgruncie
niemożliwe,musiałobysięzamienićwnieznośne
naśladownictwo,awefekciedałobyupupienietej
literatury”10.Drugizaśdopowiadał:„przyjmujęfakt
utożsamienia(przezFaca)literaturykaszubskiej(całej)
zliteraturąludowązanieporozumienie,wynikłezapewne
zbytwielkimprzejęciemsię«DniamiFolkloruPolskiego».
[…]Przecieżogromnawiększośćliteratówkaszubskich
totakżeludziewykształceni,wdzieleukończeniastudiów
stacjonarnychprzewyższająoninawetwspółczesne
gdańskieśrodowiskoliterackie”11.BolesławFacwswym
artykuleniezamierzałostrokrytykowaćśrodowiska
kaszubskiego,któremusprzyjałprzezzwiązki
przyjacielskiezwielomatwórcamitegonurtu.Była
toraczejniefortunnapróbaodnalezieniawSchillerowskiej
formuleopozycjimiędzypoezjąnaiwnąasentymentalną
paralelidlatendencjistylistycznejtradycji
kaszubskojęzycznej12.Interpretatorniewyczułtutaj,
żepiszącypokaszubskunietakiegodocenieniaoczekują.
