Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Stylistyczneukształtowaniedramatu
................................................................................
komediiwkomedii,sąnatomiastreżyserskiepoczynaniapostaci,które
projektująsytuacjeiwłasnezachowaniakomunikacyjne.Pozy
,role,wtym
konkretnerolekomunikacyjne,służąpogłębianiustopniafikcyjnościpostaci,
powiększającrepertuarjejzachowańkomunikacyjnychonowerejestry
stylistyczne.Wszystkotosprawia,żewutworzeSłowackiegoteatralność
teatrusplatasięzteatralnościążyciaiodwrotnie–prawdęsztukiprzenika
prawdażycia.Napoziomiestylistycznymzaśpojawiasięupoetyzowana
potocznośćiupotocznionapoetyckość,awięctakżepatospowszedniości
ipowszedniośćpatosu.
Opiswperspektywieliterackiejkomunikacji
Układkomunikacyjnywyróżniającyliteraturędasięnajogólniejsprowadzić
dodwuwymiarów:planukomunikacjiwewnątrztekstowejiplanukomu-
nikacjizewnątrztekstowej.Sposóbzorganizowaniakomunikacjiwobu
planachorazrelacjemiędzyplanamimożnapotraktowaćjakoskładniki
wzorcagatunkowegowypowiedziliterackiej34.Zpunktuwidzeniaanaliz
stylistycznychistotnejestwyodrębnienieinstancjinadawczych,określenie
sposobówichkonkretyzacjiorazwyznaczenietypówwypowiedzi,którymi
określonypodmiotdysponujenamocykonwencji35.
Komunikacjawutworzedramatycznymodbiegaodmodelitypowych
dlaliteraturyzewzględunabraknadrzędnejinstancjinadawczejwpisanej
wtekst.Trudnowięcustalić,jakieformywypowiedzinależądopodmiotu
implikowanego,będącegoreprezentantemautora.Doświadczenia,jakie
wyniosłamzanalizlicznychdramatów,reprezentującychróżnemodele
gatunkowe,podpowiadająmi,żeperspektywakomunikacyjnajestszcze-
gólnieważnawodkrywaniuregułwyborustylistycznego.
Spróbujętopokazaćnadwóchprzykładach.WdramatachMrożka
komunikacjanapoziomiezewnątrztekstowym,realizowanaprymarnieprzez
wielostylowedidaskalia,zyskuje,jakjużwspominałam,statuskomunikacji
perswazyjnej.WdramatopisarstwieautoraTangaobowiązujejednakzasada
34
Zob.M.Wojtak,Dialogwkomediipolskiej…
35
Szczegóływ:A.Okopień-Sławińska,Semantykawypowiedzipoetyckiej(preliminaria),
Wrocław1985;eadem,Teoriawypowiedzijakopodstawakomunikacyjnejteoriidzieła
literackiego,s.178.;M.Wojtak,Dialogwkomediipolskiej…,s.11in.
................................................................................
25
