Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Częśćpierwsza:Próbyokreśleniakomizmu
................................................................
12
[w:]tegoż,Tędy,
nujeZawadzki,wyłączniezjawiskiempodmiotowym,toznaczyaktempsy-
Warszawa1930,
s.295.
chicznym.Dowywołaniaprzeżyciakomizmunieodzownesąokreślone
13E.Aubouin,Les
bodźcezewnętrzne.Tojednak,czyprzeżyciekomizmunastąpi,zależyteż
genresdurisible,
Marseille1948,
odpostawyiosobowościpodmiotu,odjegopoczuciakomizmu,nastroju
s.12–13.
itympodobnych.
14Z.Lissa,Oko-
Abyjednakuniknąćnieporozumieńterminologicznych,należywyraźnie
mizmiemuzycz-
nym,WKwartalnik
odróżniaćobiektywnezjawiskokomizmu,czyliobiektywnewłasciwościnie-
Filozoficzny”
1938,z.1–2,
którychzjawiskrzeczywistości,zdolnedowywoływaniaprzeżyćkomizmu,
s.24.
odsamychprzeżyćkomizmu.
Zzagadnień
15J.Kleiner,
Kolejnośćteorii,którebędąrozpatrywaneponiżej,uzależnionajestoddwóch
komizmu.Studia
czynników:odhistorycznegoporządkupowstawaniatychteoriiorazodstop-
zzakresuteorii
literatury,Lublin
niaichpokrewieństwa.Gdybykonsekwentnetrzymaniesięzasadychrono-
16J.Krzyżanow-
1956,s.100.
logiisprawiło,żeteoriebardzobliskiepodwzględemtreści,aczasemwręcz
ski,Komizm
dosiebienawiązujące,byłybyodsiebieoddzielonegrupąteoriizupełnie
wliteraturze,[w:]
odmiennych,autorbędzieświadomieodstępowaćodzasadychronologii.Za-
Studiazdziejów
kultury,Warsza-
sadatabędzienatomiastprzestrzeganakonsekwentnieprzyrozpatrywaniu
wa1949,s.562.
17W.Witwicki,
poszczególnychreprezentantówdanejteorii.
Psychologia,t.2,
Zakryteriumpodziałuautorprzyjmujezasadnicząideęteorii,jejistotę.Pod-
Lwów1922,
s.194.
stawązaliczeniadojednejgrupybędziewspólnośćpodstawowegomotywu
18M.Collins-
teorii.Oczywiścieotrzymanewskutektakiegopodziaługrupyteoriibędą
-Swabey,Comic
sięzesobąłączyły,nawiązującdosiebienawzajem.
Laughter.
APhilosophical
Trzymającsiępowyższejzasadyklasyfikacji,możnawyodrębnićdwaza-
Essay,NewHa-
sadniczetypyteorii:
venandLondon
1961,s.4.
Typpierwszystanowiąteorie,wktórychdasięwyróżnićjedengłównymo-
którzyproponują
19Cizaśautorzy,
tyw,zdecydowanieprzeważającynadpozostałymi,bądźwynikającezgłów-
rozróżnićtepo-
negomotywu,bądźteżtylkogouzupełniające.
jęcia,niesą
wstaniekonsek-
Typdrugistanowiąteorieomotywachkrzyżującychsię,wktórychzdecydo-
wentnieprzestrze-
waniegłównegomotywuniedasięwyróżnić.
gaćtejzasady
wswychroz-
Wydajesię,żepozytywneimniejlubbardziejjednoznaczneformułykomiz-
20Odmienne
ważaniach.
mudasięwzasadziepodzielićnasześćgrup:
klasyfikacjeteorii
1.Teoriacechyujemnejprzedmiotukomicznegoczyteżwpsychologicznym
komizmupodają
JamesSully,
ujęciuteoriawyższościpodmiotuprzeżyciakomizmunadprzedmiotemtego
BohdanZawadz-
przeżycia,
ki,Mieczysław
2.Teoriadegradacji,
Wallis,Hector
Monro.Sully
3.Teoriakontrastu,
wyróżniadwa
4.Teoriasprzeczności,
