Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Psychologiczneispołeczno-kulturoweuwarunkowania…
17
pisząElliotAronson,TimothyWilsoniRobinAkert(1997),MariaJary-
mowicz(2001)iBogdanWojciszke(1991).Naszewyobrażeniatowiązki
współskojarzonychzesobąelementów,któreumysłzdołałzarejestrować
izapamiętać,zwyklewewspółpracyznarządamizmysłów.Tewłaśniewiązki
skojarzeńprzychodząnamdogłowy,gdywnaszymumyślezostajewywoła-
neokreślonewyobrażenie.Naszumysłprzechowujezarównoreprezentacje
umysłowekonkretnych,epizodycznychdoświadczeń(tzn.wspomnieniapo-
jedynczychzdarzeń),jakrównieżbardziejuogólnionewyobrażeniaoobiek-
tach,zdarzeniachczyzjawiskach,którezaliczadoróżnegorodzajuntypów”.
Takichuogólnionychwyobrażeńuczymysięalboprzezwłasnepowtarzalne
doświadczeniawsytuacjach,którenaszumysłinterpretujejakopodobnedo
siebie,alboprzezzapamiętywanieinformacjinatematokreślonychobsza-
rówrzeczywistości,pochodzącychzróżnychźródeł(np.zprzekazówspo-
łecznych),alboprzezinterakcjęobumechanizmów.Takieuogólnionewy-
obrażeniaowiększychlubmniejszychwycinkachrzeczywistościnabywamy
wtokudoświadczenia.Zwyklenazywaneoneschematamipoznawczymi
(por.Aronson,WilsoniAkert1997).Wksiążcezamiastpojęciemschematu
częstobędziemyoperowaćinnymiokreśleniami,nierazwdanymkontekście
bardziejklarownymi,takimijak:kategoriepoznawcze,czylipojęcia,który-
miposługujesięnaszumysł,reprezentacjeumysłowe,czylinaszewyobra-
żeniaookreślonych,czasembardzozłożonychelementachrzeczywistości.
Będziemymówićrównieżostrukturachpoznawczych,czyliprzechowywa-
nychwumyśleelementarnychskładnikachnaszychreprezentacji,orazpo-
sługiwaćsiępotocznym,aczbardzotrafnieobrazującymzawartośćnaszego
umysłuokreśleniemnwyobrażenia”.
1.1.1.2.Uczeniesięwyobrażeńorzeczywistości
Wyobraźmysobie,żeznajdujemysięwjakiejśzupełnienowejdlanassytu-
acji(np.jesteśmymałymdzieckiem,uczestniczymywjakiejśsytuacjispo-
łecznej).Naszumysłrejestrujewówczaspewienzespółwspółzachodzących
zesobąlubbędącychwdostrzegalnymzwiązkuczasowymokoliczności.Na
przykładodnotowujeprostewrażeniazmysłowe(jakiwidzimykolor,co
czujemywdotyku)lubzłożone,wielozmysłowespostrzeżenia(to,jakdane
miejscewygląda,jakwyglądająicorobiąludzie,jakapanujetemperatura,
jakiesłychaćdźwięki,coktośmówi,jaksięczujemykomfortowo,nie-