Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Psychologiczneispołeczno-kulturoweuwarunkowania…
19
zmodyfikująlubutrwaląnaszewyobrażenieotym,żeokreśloneokolicz-
nościmogązesobąwspółzachodzić.Wtymwypadkuwnaszymumyśle
zaczęłypowstawaćiutrwalaćsięreprezentacje(kategorie)umysłoweludzi,
którychnazywasięnpaniami”,npanami”,ndoktorami”,reprezentacjesytu-
acjinazywanychnwizytąulekarza”orazokoliczności,wktórychmówisię
ndowidzenia”.Tymsamymkształtująsięnaszezałożeniaioczekiwaniana
przyszłość,którebędąuruchamiaćsięwprzyszłychsytuacjachrozpozna-
nychjakopodobne.
Współskojarzeniuizapamiętywaniuwramachprocesutworzeniasię
strukturireprezentacjipoznawczychmogąpodlegaćnastępującerodza-
jeelementów(poniższypodziałjestnierozłączny,awymienioneelementy
mająróżnypoziomogólności)(za:Bojarska2014b):
a)prostelubzłożonekombinacjespostrzeżeńzmysłowych(np.bodź-
cówwzrokowychskładającychsięnawyglądczegoś,spostrzeżeńsłu-
chowychskładającychsięnaokreślonydźwięk,spostrzeżeńwęcho-
wychskładającychsięnaokreślonyzapach,spostrzeżeńsmakowych
składającychsięnaokreślonysmak,doznańcielesnychskładających
sięnajakieśodczuciedotyku,bólu,temperatury,faktury,twardo-
ści,wibracjiitp.);
b)charakterystykiczasowe(np.czastrwania,odstępyczasowepomiędzy
poszczególnymizdarzeniami);
c)informacjenatematjakichśobszarówrzeczywistościpochodzące
zdrugiejręki,czylizcudzychrelacji,podawanewpostacimniejlub
bardziejgotowychopisówsłownychiinterpretacji;tegotypuprze-
kazyrównieżdocierajądonaszapośrednictwemnarządówzmysłów
zwyklewzroku(np.tekstpisany,grafika)lubsłuchu(komunikat
słowny),mogąmiećzatemformęwerbalną,aleipozawerbalną,ob-
razową,symboliczną(nazwy,określeniasłowneirodzajstosowanego
słownictwa,hasłowelubwręczpozawerbalne,mimicznekomentarze
lubzłożonenarracjenaokreślonytemat,wyrażaneprzezinnychprze-
konanialubdomysłyitp.);
d)zarejestrowaneusiebielubzaobserwowaneuinnychreakcjeafektyw-
newspółwystępującewzbieżnościczasowejzokreślonymiokoliczno-
ściami(np.nastrojepojawiającesięwjakiejśsytuacji,towarzyszące
poruszaniujakiegośtematu;stosowaneprzezludzinacechowaneafek-
tywnieokreśleniasłowne,czylitakie,którymtowarzyszywspółwystę-
powaniebehawioralnychoznakjakichśstanówafektywnychitp.);