Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
OPOLITYCEPRZEMOCY
28
tobłędnenastawienie.Blokujemywtedymożliwość,bywnaszym
życiuujawniłsięjakiśduchepokilubzbiorowości.Popełniamybłąd,
jeślichcemybyćkimśniepowtarzalnyminiezwykłym,jeśliwybie-
ramysubiektywizm.Takiwybóroznacza,żerozumświataidziejów
niemożesięprzeznasprzejawiać.Wycofujemysięwtedyzudzia-
łuwrozwojurzeczywistości,tylkostawiamysiebienajejbrzegach,
najakimśmarginesie.
WedługHeglaistniejąwspólnotyzsilnąkolektywnątożsamością
(np.Ateny)iwspólnotyzesłabąkolektywnątożsamością(np.Me-
lijczycy).Niekonieczniewiększykolektywmawsobiewiększąsiłę
iniepowtarzalność.Czasemwiększaspołecznośćjestpozbawiona
tradycji,wyraźnejpolityki,poczuciawspólnegolosu.Itotłumaczy,
dlaczegopewnenarodymająistotnąrolędospełnienia,ainnenie.
Whistoriilicząsiędwaniezależneparametry:wielkośćiswoistość.
WszyscymieszkańcyHelladysąliczni,alemająmałosprecyzowaną
tożsamośćhistoryczną.AteńczycysąmniejliczniniżGrecyrazem
wzięci,aleichtożsamośćjestbardziejwyraźna.NatomiastMelijczy-
cysąmniejliczniniżAteńczycyimająsłabszątożsamość.Ateńczycy
górująnadMelijczykamiliczebnieipolitycznie,alenadHellenami
tylkosiłąswejtożsamości.
Ztymodróżnieniemwiążesięważnewymaganiepolityczne.
Rozpoznanieswojegoduchazobowiązujeczłowiekadorezyg-
nacjizetycznościidoprzyjęciamoralności-twierdziHegel.Co
toznaczy?Działanieetycznemacharakterdoktrynerskiiagita-
cyjny,działaniemoralnetrzymasięregułporządkuiograniczo-
nychambicji.Poprzestawanienamoralnościzgrubszaoznacza,
żeczłowiekczujesięzdolnydopełnieniaswejroliobywatelskiej
izamieniaetycznyindywidualizmswegosumienianamoralność
dominującejgrupy.AteńczykpowiniennietylkomyślećjakAteń-
czykiwspółdziałaćzinnymiAteńczykamiwrealizacjiwspólnych
celów,alepowinienteżuznaćmoralnośćobowiązującąwAte-
nach-naprzykładnieustępliwośćwobecMelijczyków-zaswoją
własnąmoralność.Wszerszejperspektywietooznacza,żekażdy
