Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
nastałympoziomie,ciepłowydzielanewwynikurozszczepiania
atomówmożnawykorzystaćdowytworzeniaenergiielektrycznej.
Widealnychwarunkachrozszczepieniekażdegoatomupowodowałoby
rozszczepieniesąsiadującegoatomu,akażdakolejnageneracja
neutronówbyłabytakasama,przezcoreaktorpozostawałbywtym
samymstaniekrytycznym.
Jeśliktóryśzprocesówrozszczepianiadainnąliczbęneutronówniż
poprzedni,reaktorprzyjmujemasępodkrytyczną,reakcjałańcuchowa
spowalniaiostateczniezamiera,areaktorprzestajefunkcjonować.
Zkoleigdykolejnageneracjawyprodukujewięcejneutronówniż
poprzednia,reaktormożezacząćpracowaćzbytszybko,przyjąćstan
nadkrytycznyiwyzwolićdużąilośćenergii,niczymbombajądrowa.
Utrzymywaniestabilnegostanujestzadaniemwymagającymogromnej
precyzji.Pierwsiinżynierowiejądrowimusielistworzyćnarzędzia,
byopanowaćsiły,któresąniezwykletrudnedookiełznania.
Bardzotrudnoopanowaćmikroskopowąiniewidzialnąaktywność
subatomowąwewnętrzureaktoraatomowego:uzyskaniejednegowata
elektrycznościwymagaponadtrzydziestumiliardówrozszczepień
nasekundę[156].Okołodziewięćdziesięciudziewięciuprocent
neutronówwydzielanychwtrakcierozszczepieniatocząstki
owysokiejenergiiwyrzuconezdużąprędkością,takzwaneneutrony
natychmiastowe,któreprzemieszczająsięzprędkościądwudziestu
tysięcykilometrównasekundę.Neutronynatychmiastowezderzająsię
zsąsiadami,powodująckolejnerozszczepieniaipodtrzymującreakcję
łańcuchowąwciągudziesięciunanosekund.Tejniewielkiejcząstki
czasu–przeztwórcówProjektuManhattandowcipnienazwanej
shakiemodidiomushakeofalamb’stail[157]oznaczającego
„wmgnieniuoka”–niedasięzmierzyćmechanicznie.Naszczęście
pozostałyjedenprocentneutronówporuszasięzdającąsięjuż
zmierzyćwsekundach,anawetminutachprędkością[158].Towłaśnie
istnienietychneutronówopóźnionych,poruszającychsięnatyle
wolno,żedająsiękontrolować,umożliwiadziałaniereaktora
jądrowego.
Temporeakcjiłańcuchowejmożnakontrolować,wprowadzając
elektromechaniczneprętyzawierającepierwiastkiabsorbujące
neutrony,takiejakborczykadm,któredziałająjakgąbki,pochłaniając
izatrzymującneutronyopóźnione,atymsamymuniemożliwiając
imzderzeniazinnymicząstkami.Gdyprętyzostającałkowicie
wsuniętedoreaktora,pozostajeonwstaniepodkrytycznym,agdysię
jewysuwa–reakcjapowoliprzyspieszaireaktorosiągastan
