Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WPROWADZENIE
1.CELPRACY
Celempracyjestdiachronicznaanalizaporównawczadwóchsystemówinterpunk-
cyjnych-polskiegoiwłoskiego.Inspiracjądorozpoczęciabadańzestawiającychpol-
skiezasadyprzestankowaniaznormamiwłoskimibyłnapisanyponadpółwiekutemu
artykułStanisławaFurmanikaOinterpunkcjiwdrukachstaropolskich[1955].Autor
zauważyłzbieżnośćmiędzynormąinterpunkcyjnąobowiązującąwPolscewdrugiej
połowieXVIwiekuazasadamiwyłożonymiwłacińskimtraktacieAldusaManucju-
szaOrtographiaeratiozawierającymrozdziałpoświęconyprzestankowaniu-De
interpungendiratio[Furmanik1955:439-448].Stwierdzeniewydajesięotylezaska-
kującedlawspółczesnegoużytkownikajęzyka,oilewspółczesnapolskanormainter-
punkcyjnajestwbardzowielukontekstachzaprzeczeniemzasad,którymirządzisię
włoskisystemprzestankowania.Zdawałobysię,żeobasystemyrozwinęłysięwtym
samymkierunku-odzasadodnoszącychsiędointonacji,właściwychretoryce,dore-
gułopartychnastrukturzezdania,właściwychskładni.Takąewolucjęzauważająza-
równojęzykoznawcypolscy[Przyłubski1953:11;Musiołek1981:43;Angełowa1985:
16-17,21;Podracki2005:13],jakiwłoscy[Tognelli1963:3-9;Maraschio1981:188;
Serianni,Castelvecchi1988:57;Nobili2002:208-209;MortaraGaravelli2008:
4-12].Twierdzenietomożnarozszerzyćnainnejęzykieuropejskie.JakpiszeMalcolm
BeckwithParkeswmonografiipoświęconejdziejomprzestankowaniawkulturzeZacho-
du,wcałejhistoriiinterpunkcjiużycieznakówprzestankowaniawiązałosięzezmiana-
miwpojmowaniudyskursu,coprowadziło-zależnieodepoki-dojednegozdwóch
sposobówanalizy:gramatycznejbądźretorycznej.Analizagramatycznakoncentrowała
sięnadostosowaniuinterpunkcjidograniczdań(sententiae)iichczęści,retorycznazaś
-naodzwierciedleniubudowyokresówretorycznych(periodi),którychdługośćistruk-
turamogły,aleniemusiałyodpowiadaćkonstrukcjizdaniawujęciugramatycznym
1
.
1
Throughoutthehistoryofpunctuationattitudestotheuseofthesymbolshavebeenboundupwithde-
velopmentsintraditionalattitudestodiscourse.Thesearereflectedprincipallyindiscussionsofpunctuation