Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie-MikołajOlszewski
9
znaczonychnapierwsządyskusjęprofesorskąBonawenturaprzedstawiłkwestię
czwartą,atowarzyszącymjejkazaniemmistrzowskimbyłChrystusjedennauczyciel
wszystkich6.WlatachkolejnychBonawenturaprowadziłdyskusjeOdoskonałości
ewangelicznej,OtajemnicyTrójcyorazbyćmożejeszczeinnedotychczasniewyda-
ne.BadaczedziełBonawenturydodziśniepotrafiąokreślićściśledatypowstania
kwestiiOtajemnicyTrójcy,zpewnościąpowstałyonepokwestiachOwiedzy
Chrystusa,aprzedBreviloquium,pewnobliżejkońcapracyBonawenturynaUni-
wersytecieParyskim.Zokresuprofesuryuniwersyteckiejpochodzitakżekrótka
rozprawkaOsprowadzeniusztukdoteologii.SzczególnemiejscewdorobkuBona-
wenturyzajmująkwestieOdoskonałościewangelicznej,będącezjednejstrony
manifestemfranciszkańskiegoideałumoralnegowyrażającegosięwmiłoścido
Chrystusapodbudowanejubóstwemorazczystością,azdrugiejpolemikązanty-
mendykanckimipismamiWilhelmazSt.-Amour.Wilhelmzarzucałfranciszkanom
idominikanomprzeinaczanieprzesłaniaewangelicznego,głosiłwyższośćmoralną
kleruświeckiegonadzakonnymiodmawiałfranciszkanomidominikanomprawa
nauczaniateologiinaUniwersytecie.
Napoczątkuroku1257Bonawenturazostałwybranynagenerałazakonu,co
przerwałojegokarieręakademickąipracęnaukową;wtymsamymrokuudało
sięmujeszczeukończyćBreviloquium,systematycznywykładteologiiujętynie
wkwestie,leczrozdziały,aletobyłowłaściwiejegoostatniedziełozwiązane
znauczaniem.LatakolejneBonawenturapoświęciłzakonowi,któryznajdował
sięwtedywszczególnejsytuacji.Pookresieentuzjazmuiżywiołowościcharak-
terystycznegodlaczasówdziałalnościśw.Franciszka,przyszedłmomentumaso-
wieniaruchufranciszkańskiego.ZakonwczasachBonawenturyliczyłok.30000
do35000tysięcybraciiojców.Takznacznynapływczłonkówmiałpewneefekty
niepożądane,mianowicierozluźnieniedyscyplinyzakonnej,któremuzdecydowa-
nieprzeciwstawiłsięBonawentura.Jegozasadniczympostulatemodsamego
początkubyłaścisłaobserwancjareguły,zwłaszczawkwestiiubóstwa.Zakon,
stającsiętaksilnymelementemżyciaKościoła,wszedłwpewnekonfliktyzklerem
świeckim.ToteżBonawenturamusiałzjednejstronybronićmiejscafranciszka-
nówwżyciureligijnym(najistotniejszymzpunktuwidzeniahistoriimyślibył
konfliktześwieckimiprofesoramiUniwersytetuParyskiego,sygnalizowany
wyżej);azdrugiejpilnować,byniewkraczalioninapolazawarowanedlakleru
diecezjalnego,np.wkwestiachślubów,pogrzebówitp.Wyrazempisarskimtych
działańlicznetekstypowstałewczasiekapituływNarbonnezroku1260
iwkrótceponiej(chodziokonstytucjekapituły,komentarzedoregułyitp.).Bo-
kich,por.J.Weisheipl,Św.TomaszzAkwinu.Życie,myślidzieło,przekł.C.Wesołowski,Poznań
1985,s.133-149.
6J.Quinn,ChronologyofSt.Bonaventure(1217-1274),s.180-181.Chrystusjedennauczycielwszyst-
kich,przekł.S.Kafel,w:Bonawentura,Pismaascetyczno-mistyczne,Warszawa1984,s.322-339.